سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ضمن تشریح نقاط قوت و ضعف استفاده از رمزارز در تبادلات اقتصادی کشور گفت: «با توجه به ابعاد حقوقی حوزه رمزارز ما درخواست کردیم که این موضوع برای بررسی به کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز ارسال شود.»

به گزارش خبرگزاری ایسنا، کاظم‌ دل‌خوش، سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، در خصوص ورود مجلس به موضوع تبادل رمزارزها در کشور عنوان کرد: «به اعتقاد من استفاده از ظرفیت رمزارزها در کشور می‌تواند خوب باشد و ما می‌توانیم مانند کشورهای دیگر با استفاده از این حوزه در بخش‌های مختلف اقتصادی فعالیت داشته باشیم.»

او ادامه داد: «البته این حوزه خطراتی دارد که باید به آن توجه کنیم، کنترل بانک مرکزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، نهادها و دستگاه‌های نظارتی باید به گونه‌ای باشد که بتوانیم از این رمزارزها استفاده خوبی داشته باشیم.»

سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس بیان کرد: «در همین تابستانی که گذشت شاهد بودیم که استفاده و استخراج نادرست از رمزارزها مشکلاتی را در حوزه قطعی برق برای مردم ایجاد کرد، مزارع بی‌دروپیکر استخراج فاقد برنامه‌ریزی بودند و مردم را دچار قطعی برق کردند و برای صنایع ما هم مشکل ایجاد کردند.»

دل‌خوش اضافه کرد: «کمیسیون اقتصادی به‌صورت جامع به حوزه رمزارز اشراف ندارد، این موضوع فعلاً در اختیار یک گروه تحقیقاتی است. با توجه به ابعاد حقوقی حوزه رمزارز ما درخواست کردیم که این موضوع برای بررسی به کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز ارسال شود.»

راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران

آگهی‌های مرتبط با حوزه رمزارز از پلتفرم‌های شیپور و دیوار حذف می‌شوند. گفته می‌شود دلیل آن هم ابلاغیه‌ای است که کارگروه فیلترینگ و تعیین مصادیق محتوای مجرمانه برای این پلتفرم‌ها فرستاده است. ابلاغیه‌ای که هرچند در ابتدای امر رسانه‌ای نشد، اما فعالان حوزه رمزارز در جست‌و‌جوی علت حذف آگهی‌ها از سوی دیوار و شیپور، به این ماجرا پی برده‌اند.

علت این اقدام احتمالاً مبارزه با فعالیت غیرقانونی مزارع استخراج رمزارز عنوان شده، اما در این میان تکلیف کسانی که به شکل قانونی فعالیت می‌کنند و به خریدوفروش تجهیزات مرتبط یا تعمیرات نیاز دارند، چه می‌شود؟

محمدرضا شرفی: لازم بود ولی کافی نیست

محمدرضا شرفی، عضو کارگروه بلاکچین و رمزارز کمیسیون فاوا اتاق ایران و عضو هیئت رئیسه استخراج انجمن بلاکچین، این اقدام را درست می‌داند و معتقد است این اتفاق باید چند سال پیش می‌افتاد. شرفی به کارنگ می‌گوید: «این کار باید سه، چهار سال پیش انجام می‌شد. ما در حال حاضر در زمینه استخراج رمزارز، مشکل بهره‌برداری غیرمجاز را داریم. از آنجا که دولت روی حامل‌های انرژی یارانه پرداخت می‌کند، باید از محل درآمد مزرعه‌های استخراج رمزارز مالیات دریافت کند. بنابراین در یک ساختار سالم، حتما باید جلوی فعالیت غیرمجاز گرفته شود. آن هم در شرایطی که حتی یک‌سری از کمبودها در کشور به گردن این صنعت گذاشته می‌شود.»

او در ادامه درباره اینکه چرا این اقدام را درست می‌داند، چنین توضیح می‌دهد: «وقتی شما به یک سایت ای‌نماد می‌دهید، یعنی مردم می‌توانند به آن اعتماد کنند. حالا اگر کالایی به شکل غیرمجاز و غیرقانونی در این پلتفرم عرضه شود و شخصی دیگر آن را خریداری کند، کسی نمی‌تواند به خریدار متعرض شود. در حالی که چنین نیست و ما اینجا شاهد نقص قانونی هستیم.

من بارها با این موضوع مواجه شده‌ام که شخصی از سر ناآگاهی از این سایت‌ها تجهیزات خریده است و بعد ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با این فرد برخورده کرده‌اند. کالایش ضبط شده و از او خواسته‌اند که مستندات پرداخت ورود قانونی و پرداخت مالیات را ارائه دهد. هرچقدر هم خریدار گفته این کالا را از سایت دارای ای‌نماد خریداری کرده، گوش کسی بدهکار نبوده است.

اینجاست که بهره‌بردار در چاه عمیقی می‌افتد و گرفتار شکایت وزارت نیرو، تعزیرات و مبارزه با قاچاق کالا می‌شود. بنابراین به نظرم در این زمینه هرچقدر ریسک را برای مردم کاهش دهیم، مفید خواهد بود. شاید کسانی از این خرید و فروش‌ها سود کنند، ولی باید نفع عمومی در اولویت قرار گیرد.»

شرفی هر چند این اقدام را لازم می‌داند، اما آن را کافی نمی‌پندارد و می‌افزاید: «ما ممنوع کردن را خوب یاد گرفته‌ایم. راحت‌ترین کار ممنوع و مسدود کردن و مدیریت سلبی است. ولی متأسفانه ساختن مسیر را بلد نیستیم. پیش از اینکه گفته شود خرید و فروش تجهیزات در سایت‌ها انجام نشود، باید محل عرضه را مشخص می‌کردند. وقتی می‌خواهند روی رودخانه سد بسازند، اول یک مسیر عبور آب تعبیه می‌شود و بعد ساخت‌و‌ساز را شروع می‌کنند. بالاخره این نیاز در کشور وجود دارد. در نتیجه با این شرایط باید منتظر باشیم که این نیاز به سمت بازارهای غیرشفاف حرکت کند.»

شرفی تأکید کرد: «زمانی که نیازی را شناسایی می‌کنید، باید مسیر قانونی رفع آن نیاز را ایجاد کنید. در این مورد آیا برای کسانی که می‌خواهند مسیر قانونی را طی کنند، راهی وجود دارد؟ اگر وجود ندارد، قانون را ناقص اجرا کرده‌ایم که این می‌تواند آسیبی به مراتب بیشتر از گذشته به فعالان صنعت وارد کند.»

آشوری: تکلیف مزارع قانونی چه می‌شود؟

افشین آشوری، عضو کمیسیون بلاکچین و رمزارز سازمان نصر کشور، در خصوص ممنوعیت درج آگهی‌های مرتبط با حوزه رمزارز به کارنگ می‌گوید: «ما در نظام صنفی رایانه‌ای کشور، آیین‌نامه‌ای را با هماهنگی پلیس امنیت اقتصادی نوشتیم تا فعالیت کسانی که به تعمیرات تجهیزات مرتبط با استخراج رمزارز می‌پردازند، ساماندهی شود. در مورد فروش این تجهیزات هم باید به یک نتیجه مشخص برسیم.»

آشوری می‌افزاید: «اقدامی که انجام شده، احتمالا به دلیل آن است که از این طریق مزارع غیرقانونی نیز می‌توانند دستگاه‌های موردنیازشان را تأمین کنند. اما تکلیف کسانی که از وزارت صمت مجوز خود را دریافت کرده‌اند و می‌خواهند در فضایی رقابتی اقدام به خرید تجهیزات کنند، چه می‌شود؟

به نظرم در نصر کشوری می‌توانیم مانند مسئله تعمیرات، به کسانی که در حوزه فروش و تولید و مونتاژ تجهیزات کار می‌کنند نیز مجوزی بدهیم تا شناسایی شوند. با ساماندهی فروشندگان و تولیدکنندگان، مسئله فروش تجهیزات به استخراج‌کنندگان غیرمجاز نیز حل می‌شود. نمی‌توان تنها یک کار را ممنوع کرد، بلکه باید راهکار ارائه داد. ما در سازمان نصر کشوری، آمادگی همکاری و ارائه راهکار را داریم.»

راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران

سخنگوی قوه‌ قضائیه از بازداشت هشت نفر در جریان پرونده صرافی کریپتولند خبر داد و اعلام کرد: «این شبکه حدود ۲۸۹ هزار کاربر داشته که میزان مطالبات آنها از این صرافی به ۲۰۰ میلیارد تومان می‌رسد. تاکنون ۱۳۰ میلیارد تومان از دارایی‌های افراد متضرر به صاحبان‌شان بازگردانده شده است.»

به گزارش خبرگزاری ایرنا، ذبیح‌الله خداییان، سخنگوی قوه قضائیه روز چهارشنبه در دومین نشست خبری خود در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا قوه قضائیه رسیدگی به وضعیت متضررین رمزارزها را در دستور کار دارد یا خیر، گفت: «مسئله رمزارزها موضوع بسیار مهمی در کشور ماست که تاکنون پرونده‌هایی در این خصوص در مراجع قضایی تشکیل شده که مهم‌ترین آنها پرونده مربوط به «کریپتولند» است.»

او افزود: «در این پرونده حدود هشت نفر بازداشت و افراد زیادی در این پرونده متضرر شده‌اند. این شبکه حدود ۲۸۹ هزار کاربر داشته و میزان مطالبات آنها بیش ۲۰۰ میلیارد تومان است.»

خداییان ادامه داد: «با کمک سازمان اطلاعات سپاه و دادسرای تهران اقدامات خوبی در جهت شناسایی متهمان و اموال آنها برای توزیع بین مال‌باختگان انجام شده است.»

او افزود: «حدود ۱۶۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان و هفت میلیون دلار از این شبکه کشف و تاکنون ۱۳۰ میلیارد تومان بین متضررین توزیع شده است.»

سخنگوی قوه قضائیه گفت: «رمزارزها بازار خطرناکی است که افراد باید توجه کرده و از ورود به این بازار جداً خودداری کنند؛ زیرا امکان کلاهبرداری در آن بسیار بالاست و حتی در صورت شناسایی کلاهبرداران، ردیابی اموال آنها بسیار مشکل است؛ بنابراین تا زمانی که این بازار سامان نیافته، باید جداً از ورود به آن خودداری شود.»

خداییان از نمایندگان مجلس و دولت خواست که با توجه به پدیده رمزارزها، نسبت به سامان‌دهی در این زمینه اقدام کنند و اگر بناست مسئولان آن را به رسمیت نشناسند، باید به‌طور صریح و با تصویب قانون ورود به آن را منع کنند و اگر بناست به رسمیت شناخته شود، به زیرساخت قانونی نیاز دارد و باید سامان‌دهی شود؛ زیرا اگر سامان‌دهی نشود، ممکن است در آینده با پدیده‌ای شبیه مؤسسات اعتباری غیرمجاز مواجه شویم.

راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران

استخراج‌کنندگان مجاز رمزارزها که به‌دلیل افزایش مصرف بخش خانگی برق، فعالیت خود را متوقف کرده بودند، از ابتدای مهرماه می‌توانند مجدداً فعالیت خود را از سر بگیرند.

به نقل از پایگاه خبری اتاق ایران،‌ مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق گفت: «استخراج‌کنندگان مجاز رمزارزها که به دستور رئیس‌جمهوری وقت فعالیت خود را به‌دلیل افزایش مصرف بخش خانگی متوقف کرده بودند، از ابتدای مهرماه می‌توانند مجدداً فعالیت خود را از سر بگیرند.»

مصطفی رجبی‌مشهدی افزود: «مراکز مجاز استخراج رمز‌ارز در ایام پیک تابستان برای همراهی با صنعت برق و بر اساس دستور رئیس‌جمهوری وقت فعالیت‌های خود را به حالت تعلیق درآورده بودند تا صنعت برق بتواند برق مورد نیاز سایر بخش‌ها را تأمین کند.»

او ادامه داد: «هم‌اکنون و با کاهش دمای هوا که به کاهش مصرف برق در بخش خانگی منجر شده، مراکز مجازی که غیرفعال شده بودند، خواهند توانست از ابتدای مهرماه فعالیت عادی خود را از سر بگیرند.»

سخنگوی صنعت برق خاطرنشان کرد: «صنعت برق تلاش خواهد کرد ۲۵۰ مگاوات برق مورد نیاز این مراکز را تأمین کند تا آنها بتوانند برنامه‌های خود را دنبال کنند.»

رجبی‌مشهدی در عین‌ حال از تداوم برخورد با مراکز غیرمجاز استخراج رمزارز خبر داد و گفت: «برخورد با این نوع مراکز از دستور کار خارج نخواهد شد.»

او ادامه داد: «این نوع مراکز در صورت شناسایی به مراجع قانونی فرستاده خواهند شد و دستگاه‌های آنان جمع‌آوری‌ شده و تا تعیین تکلیف نهایی ضبط می‌شوند.»

به گفته سخنگوی صنعت برق، پرونده این مراکز به قوه قضائیه ارسال می‌شود تا درباره آنها تصمیم‌گیری شود.

رجبی‌مشهدی گفت: «بر این اساس تاکنون و از ابتدای طرح برخورد با مراکز غیرمجاز استخراج رمز‌ارز، ۲۱۸ هزار دستگاه کشف و جمع‌آوری‌ شده که میزان مصرف آنها معادل یک نیروگاه هزار مگاواتی است.»

آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی؛ راهکار جلوگیری از استخراج غیرمجاز رمزارز

متوسط انرژی مورد نیاز برای استخراج هر بیت‌کوین به‌عنوان اولین رمزارز ساخته‌شده، حدود ۳۰۰ مگاوات ساعت برآورد می‌شود که این انرژی به‌صورت متوسط معادل مصرف برق بیش از ۳۵ هزار واحد مسکونی در یک روز است.

به استناد تخمین مراجع بین‌المللی، در حال حاضر متوسط مصرف برق سالانه کل شبکه جهانی بیت‌کوین در حدود ۹۶ میلیارد کیلووات ساعت برآورد می‌شود که این مقدار از مصرف سالانه برق در کشورهایی مانند بلژیک، فنلاند و اتریش بیشتر است.

شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران در روزهای اخیر در گزارشی اعلام کرد: «مهم‌ترین راهکار از بین بردن پدیده‌های شومی مانند استخراج غیرمجاز رمزارز یا قاچاق سوخت در کشور؛ آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی است تا به‌طور عملی امکان سوءاستفاده از تفاوت قیمت این حامل‌ها در داخل و خارج از کشور از افراد سلب شود.»

راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران

هفته‌نامه کارنگ/ به گفته امیرحسین ‌راد، مدیرعامل صرافی نوبیتکس، حجم بازار روزانه رمزارزها در برهه‌ای تا ۱۰ هزار میلیارد تومان هم رسیده است؛ بازاری که خطر بزرگ آن صرافی‌هایی هستند که دارایی کاربران را در پلتفرم‌های خارجی نگهداری می‌کنند.

رمزارزها تا شش سال پیش یک سرگرمی برای تعداد نسبتاً معدودی از فعالان استارتاپی و کسب‌وکارهای آنلاین ایرانی محسوب می‌شدند که از سر کنجکاوی یا پیشرو بودن به این حوزه سرک کشیده و شیفته سازوکار ذخیره‌سازی و نقل‌و‌انتقال آن‌ها شده بودند؛ اما امروز و در آخرین روزهای تابستان ۱۴۰۰ یک بازار بزرگ اینترنتی از نقل‌وانتقال روزانه رمزارزها در ایران شکل گرفته که از سرمایه‌گذارهای شرکتی تا برنامه‌نویس‌ها و بازاری‌ها و دانشجو‌ها پای ثابت آن هستند. بازاری که مسئله سیاست‌گذاری و نظارت بر آن، یک چالش بزرگ شده اما در همین فضای بلاتکلیف هم کسب‌وکارهای نوآور و پیشرویی شکل گرفته که کمک زیادی به توسعه این شکل تازه از دارایی در ایران کرده‌اند.

نوبیتکس یکی از این کسب‌وکارهاست. یکی از اولین صرافی‌های دیجیتال ایران و احتمالاً موفق‌ترین آن‌ها. امیرحسین راد یکی از بنیان‌گذاران نوبیتکس و مدیرعامل آن، در گفت‌وگویی طولانی از راهی که نوبیتکس آمده گفته و البته ابهام‌ها و پرسش‌های جدی‌ای که برخی‌ها درباره امنیت صرافی‌هایی ازاین‌دست مطرح می‌کنند.

اولین تجربه‌ کاری شما چه بوده و قبل از نوبیتکس چه فعالیتی می‌کردید؟

اولین تجربه‌ام از کسب درآمد به کار در مغازه لوازم‌التحریر پدرم برمی‌گردد. پدربزرگ من هم کارگاه ساخت مصالح‌ ساختمانی داشت و در آنجا محیط کسب‌وکار سنتی را تجربه کردم. زمانی که وارد دانشگاه شدم، به‌ دنبال کسب‌‌وکار نبودم و بیشتر می‌خواستم اثرگذاری علمی داشته باشم، ولی اواخر دوره کارشناسی‌ام در سال‌های ۸۷ و ۸۸ که استارتاپ‌ها در حال شکل‌گیری بودند، فضای کاری آن‌ها، به‌خصوص محیط کسب‌و‌کارهای بین‌المللی مثل گوگل برایم بسیار جذاب بود.

چیزی که آن زمان توجهم را به خود جلب می‌کرد، این بود که چطور می‌شود مشابه این کسب‌و‌کارها را در ایران راه‌اندازی کرد. به خاطر دارم با دوستانم دورهم جمع می‌شدیم و ایده فروشگاه‌های اینترنتی مختلف می‌دادیم؛ اما در حد همان ایده باقی می‌ماند و به مرحله اجرا نمی‌رسید.

خیلی تلاش کردم تا بتوانم به این حوزه وارد شوم. در دوره‌های بازاریابی و کارآفرینی و … که در دانشگاه شریف برگزار می‌شد، شرکت می‌کردم که یاد بگیرم چگونه ایده‌ام را به مرحله اجرا برسانم. تا پیش از نوبیتکس هیچ‌وقت موفق به انجام این کار نشده بودم.

بعد از مدتی ایده‌هایم را رها کردم و در دانشگاه‌ها یا شرکت‌های بزرگ به مشاوره در حوزه مهندسی پرداختم. این تجربه کار برایم لازم بود، چراکه به من اعتمادبه‌نفس داد و البته شناخت بیشتر در مورد فضا و روابط کار.

از اواخر سال ۹۵، بازار فضای ارزهای دیجیتال داغ شد و یکی از دوستانم تشویقم کرد که وارد این فضای کاری شوم. آن زمان شروع فعالیت در حوزه ارزهای دیجیتال بسیار دشوار بود و مهم‌ترین مشکل هم ناشناخته بودن این حوزه بود. بیشتر معاملات هم در فضای زیرزمینی و تلگرامی اتفاق می‌افتاد.

کمبود فعالان عرصه ارزهای دیجیتال و عدم شناخت درست از این بازار موجب شد وارد این فضا شوم. گرچه بسیار پرریسک بود، اما درعین‌حال فرصتی طلایی نیز وجود داشت که این بار ایده‌ام را به مرحله اجرا برسانم.

در نظر گرفتن زمان آغاز کار در بازار بسیار مهم است و زمانی که ایده‌ای به‌ ذهنمان می‌رسد، باید این نکته را جدی بگیریم، چراکه تا زمانی که بازار اشباع‌نشده و تعداد رقبا کم است، باید دست‌به‌کار شویم. امروز هم می‌توان نوبیتکسی جدید راه انداخت، اما از آنجا که بازار ارزهای دیجیتال سر و شکل بهتری پیدا کرده، رقابت بسیار سخت‌تر از گذشته است.

سال ۹۶ با آقای آقامیر که از زمان تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشگاه تهران با هم دوست بودیم، ایده خود را مطرح کردم. تصمیم گرفتیم به ‌صورت جدی کار را آغاز کنیم و خوشبختانه از همان ابتدا در مسیر خوبی حرکت کردیم.

یعنی اکسچنج دیگری قبل از آن راه نیفتاده بود؟

خیر، آن زمان صرافی دیجیتال مانند امروز و به شکل پلتفرم وجود نداشت، اما صرافی‌هایی از نوع OTC وجود داشتند. فرهاد اکسچنج، پیمنت ۲۴ و چند صرافی دیگر در بازار فعالیت می‌کردند، اما مدل بازار شکل‌ نگرفته بود. تقریباً در فاصله کوتاه یکی دوهفته‌ای، ما و صرافی اکسیر شروع به کار کردیم.

نوبیتکسی که سال ۹۶ راه انداختید با چیزی که امروز می‌شناسیم چقدر تفاوت دارد؟

بزرگی و رشد بیزینس اصلی‌ترین تفاوت تصور آن زمان و امروز است. ابتدای فعالیت‌مان که بیزینس‌مدل را تهیه می‌کردیم، بازار ایران را با ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار کاربر در نظر گرفته بودیم، ولی در سال ۹۹ با توجه به اینکه بیت‌کوین سیکل جدیدی را شروع کرد، همه‌چیز فراتر از تصورات ما رشد کرد.

اتفاقاً به ‌دلیل اینکه پیش‌بینی چنین وضعیتی را نداشتیم، درگیر یک‌سری از مشکلات هم شدیم؛ مشکلاتی مثل منابع انسانی، مسائل نرم‌افزاری و سخت‌افزاری یا مشکل فضای اداری کارمان.

این روزها بیت‌کوین و دیگر رمزارزها برخلاف سال ۹۶ که شما شروع کردید به نام‌های آشنای اقتصادی حتی برای عموم مردم تبدیل شده‌اند. از آن زمان که رمزارزها صرفاً در میان بچه‌های استارتاپی شناخته‌شده بود تا امروز، نوبیتکس چقدر رشد کرده و بالغ شده است؟

اجازه بدهید خاطره‌ای تعریف کنم. یکی از معضلات اصلی ما در ابتدای فعالیت، توضیح مفهوم بیت‌کوین و رمزارزها برای مردم بود. وقتی خودمان را معرفی می‌کردیم، از آنجا که کسی نمی‌دانست اوضاع از چه قرار است و کمی هم جو منفی وجود داشت، همه فکر می‌کردند با شرکت‌ هرمی طرف هستند. زمان بسیار زیادی را صرف می‌کردیم که توضیح دهیم با این‌ شرکت‌ها تفاوت داریم و رمزارز نوعی دارایی جدید است که دنیا دارد به آن روی می‌آورد.

اما در خصوص سؤال شما، به نظرم ما از حیث بلوغ کسب‌وکار همچنان فاصله زیادی با استانداردهای سازمانی دنیا داریم. بسیاری از چیزهایی که ما امروز تجربه می‌کنیم جدید است و تاکنون تجربه آن وجود نداشته، پلتفرم آنلاین و صرافی با این سایز و گستردگی نداشته‌ایم. من الان نمی‌توانم در ایران از کسی مشاوره بگیرم که در کسب‌وکارم به من کمک کند چون این حوزه جدید است.

خیلی از این تجربه‌ها با آزمون و خطا به ‌دست آمده است. از طرفی سعی کردیم نمونه‌های خارجی را ببینیم و بیشتر با این فضا آشنا شویم. اگر نگوییم بازار رمزارزها نوپاست، نهایتاً در مرحله نونهالی خود قرار دارد و به‌ لحاظ سازمانی باید تغییرات زیادی در خود ایجاد کنیم.

به‌نظرم بازار رمزارز می‌تواند جایگزین صرافی‌ها و بانک‌ها در آینده باشد و این اغراق نیست. شاید حجم تبادل و تعداد مشتری‌های این بازار همین حالا هم از بسیاری از بانک‌های خصوصی و صرافی‌ها بزرگ‌تر باشد و در آینده این روند حتماً به این شکل نخواهد ماند و حتی ممکن است برخی صرافی‌ها در حد بانک‌های متوسط بزرگ شوند.

از نظر شکل کسب‌و‌کار و ساختار سازمانی تا رسیدن به مرحله بلوغ فاصله داریم و نمی‌توانیم آسوده‌خیال باشیم که به نقطه پایداری رسیده‌ایم. متأسفانه خیلی از برنامه‌ها و ایده‌هایی که داریم، با موانع جدی حاکمیتی و رگولاتوری مواجه است. علاوه ‌بر آن، رقبای سنتی نیز به ‌نحوی در برابر تغییرات جدید کارشکنی می‌کنند.

این روزها هر کسی از راه می‌رسد یک آمار عجیب‌وغریب می‌دهد، چقدر کاربر ایرانی در این فضا فعالیت می‌کنند؟

حدود پنج، شش میلیون ایرانی، چه در پلتفرم‌های داخلی و چه از طریق پلتفرم‌های خارجی در این بازار فعالیت می‌کنند، ولی تعداد افرادی که بخشی از دارایی خود را تبدیل به رمزارز کرده‌اند، دو سه برابر بیشتر از این عدد است. چراکه بسیاری از طریق دوستان و بستگانشان رمزارز خریداری کرده‌اند و مستقیماً حساب کاربری نساخته‌اند.

بنابراین به دور از اغراق می‌توانیم جمعیتی ۱۰ تا ۱۵ میلیون نفری از ایرانی‌ها را تخمین بزنیم که تجربه تبدیل بخشی از سرمایه خود به رمزارزها را داشته‌اند. اگر به آمار کشورهای دیگری مثل استرالیا و ویتنام هم نگاه کنیم که در یک سال اخیر خرید رمزارز در آنجا رونق گرفته، چیزی حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد جمعیتشان در این بازار وارد شده‌اند و در مورد ایران هم به همین صورت است؛ با این تفاوت که ایرانیان به دلایل مختلف تمایل بیشتری برای حضور در این بازار دارند. از این رو تخمین هشت تا ۱۶ میلیون کاربر در این بازار عددی منطقی است.

حجم بازاری که این تعداد کاربر ایرانی شکل داده‌اند چقدر است؟ در واقع، چه سهمی از بازار جهانی تاکنون نصیب ایران شده است؟

آمار این مسئله به قیمت بیت‌کوین بستگی دارد. در دوران اوج بازار بین پنج تا ۱۰ هزار میلیارد تومان توسط ایرانی‌ها روزانه در این بازار معامله انجام می‌شد؛ اما الان این مبلغ کمتر است، شاید مثلاً نصف این عدد.

درست مثل داستان اسنپ و تپسی در یک دوره‌ایِ، حالا در این بازار هم کلی صرافی راه افتاده. انگار تنها کسب‌وکار مرتبط با بلاکچین که برای ایرانی‌ها جذاب است صرافی است. در واقع اکوسیستم کسب‌وکارهای بلاکچینی در ایران شکل نگرفته و ما الان صرفاً یک اکوسیستم کریپتوکارنسی داریم. چقدر صرافی دیجیتال فعال داریم و دلیل این اقبال را چه می‌دانید؟

آمار ۳۰۰ صرافی را من زیاد شنیده‌ام که شامل سایت‌های مختلفی می‌شود که در حوزه عرضه و تبادل فعالیت می‌کنند. البته من آمار دقیقی ندارم و از یکی از کارشناسان این موضوع را شنیده بودم و نمی‌دانم چقدر این عدد دقیق است.

نکاتی که در سؤال شما وجود دارد، درست است. ما در برهه‌ای کارمان را شروع کردیم که کسی جرئت ورود به این بازار را نداشت؛ اما وقتی شما پیش می‌روید و تجربیاتی کسب می‌کنید بقیه هم می‌بینند که از این مسیر می‌شود درآمدزایی کرد، آن‌وقت دیگر تقلید از بیزینس ساده خواهد بود؛ اما به نظرم تنها ساختار کار را می‌توان کپی کرد. شما به‌سادگی نمی‌توانید شبکه مشتریان را کپی کنید. همین امروز می‌شود یک نوبیتکس جدید راه انداخت، اما آیا کاربر حاضر است صرافی خود را عوض و به صرافی جدید اعتماد کند؟ چالش اصلی راه انداختن یک کسب‌وکار جدید این است.

در مورد اینکه آیا تعدد صرافی‌ها موضوعی مثبت است یا منفی، باید بگویم طبیعتاً تا جایی که بازار اجازه کسب‌ سود را می‌دهد، کسب‌وکارهای مختلف سعی می‌کنند از این حاشیه سود استفاده کنند و به درآمدی برسند، ولی در درازمدت کسب‌وکارهای کوچک باقی نمی‌مانند، مگر اینکه نوآوری خاصی داشته باشند. در درازمدت کسی که شبکه و مقیاس بزرگ‌تری دارد، به‌ دلیل اینکه هزینه‌هایش سرشکن و خیلی کم می‌شود، باقی خواهد ماند.

فکر می‌کنید چند کسب‌وکار در این فضا باقی می‌مانند؟ هم ازلحاظ کشش بازار و هم تنوع نوآوری‌های موردنیاز این فضا؟

به نظر من هنوز بازار وارد فاز رقابت جدی نشده است و اصطلاحاً رقبا هنوز به همدیگر حمله نکرده‌‌اند؛ مثلاً اتفاقی که بین اسنپ و تپسی افتاده، هنوز در این بازار رخ نداده است، اما اگر بازار رمزارزها وارد این مرحله شود، به ‌نظر من بیش از سه، چهار کسب‌وکار صرافی دیجیتال باقی نمی‌ماند.

شما در حال حاضر چند کاربر دارید؟

بالغ بر ۲.۵ میلیون کاربر.

بازیگر چندم بازار هستید؟

برآورد خودمان این است که بازیگر اولیم.

بعد از شما کدام صرافی‌ها قرار دارند؟

دقیقه مشخص نیست، یا والکس است یا رمزینکس. در برهه‌های مختلف جایگاه این دو صرافی جابه‌جا می‌شود.

چقدر جذب سرمایه‌ کرده‌اید؟

جذب سرمایه را در همان مراحل اول کار انجام دادیم.

شخصی بوده یا شرکتی؟

شخصی بوده و سرمایه‌گذاری سازمانی نداشته‌ایم، گرچه استراتژی ما از همان زمان که ایده نوبیتکس شکل گرفت این بود که سرمایه‌گذار سازمانی بگیریم. دلیل آن هم این بود که ریسک‌های کسب‌وکار را کم کنیم و گمان می‌کردیم اگر یک مجموعه حاکمیتی یا دولتی سرمایه‌گذارمان شود، ممکن است بتواند از ما محافظت کند.

در نهایت به این نتیجه رسیدیم که این یک تفکر غلط است و کسب‌وکار سازمانی به محض اینکه یک اتفاق بد بیفتد، کنار می‌کشد. به خاطر دارم با مجموعه‌ای مذاکره کردیم، اما تقریباً سال ۹۷ یعنی همان اوایلی که کار را شروع کردیم، همه کسب‌‌وکارهای این حوزه فیلتر شدند. به محض اینکه این اتفاق افتاد، تمام مذاکرات را متوقف کردیم و آنجا به این نتیجه رسیدیم که این کار فایده چندانی ندارد.

در حال حاضر رویکردمان عوض شده و به دنبال سرمایه‌گذار نیستیم که بخواهد سرمایه آن‌چنانی بیاورد. به سرمایه‌گذار به این دید نگاه می‌‌کنیم که بتواند به ما یک‌سری خدمات ارائه دهد یا بتوانیم زنجیره ارزش خود را با کمک او تکمیل کنیم.

یعنی الان دارید این کار را می‌کنید؟

بله هنوز هم این پیشنهادها را داریم.

با این اوصاف چه پیشنهادهایی درخصوص جذب سرمایه برای نوبیتکس جذاب است؟

در حال حاضر دنبال پیشنهادهای بزرگی هستیم که هم سهامداران بتوانند کمی از سهام خود را نقد کنند و هم از این جذب سرمایه استفاده کنیم تا نوبیتکس بورسی شود.

با روند رشد کنونی، فاصله شما با این آینده چقدر است؟

برنامه ما سه ساله است. اگر شرایط به‌خوبی پیش رود و رگولاتوری درستی در حوزه رمزارزها صورت گیرد و شاهد برخوردهای سلبی یا رگولاتوری ناقص و بد نباشیم، می‌توانیم در این سه سال برنامه حضور در بورس را اجرایی کنیم.

فکر می‌کنید مارکت کریپتو ایران چند درصد از مارکت جهانی را شکل می‌دهد؟

دقیق نمی‌دانم اما فکر می‌کنم یک یا دو درصد بشود.

این یک یا دو درصدی که می‌گویید عدد کمی نیست در هرصورت. آیا باعث نشده که پیشنهاد جذب سرمایه خارجی داشته باشید؟

نه این اتفاق پیش نیامده و دلیل آن هم این است که به دلیل تحریم‌ها هیچ رغبتی برای ورود به بازار ایران برای سرمایه‌گذارهای خارجی وجود ندارد و اگر هم بخواهند وارد شوند، باید با چند لایه واسطه این کار را انجام بدهند که برایشان مشکل تحریم پیش نیاید. معمولاً هم این کار را نمی‌کنند!

درخصوص رگولاتوری فضای رمزارزها در بین فعالان این حوزه دو فرضیه بدبینانه وجود دارد. یکی اینکه در هرصورت این یک بازار مالی است و در یک اقتصاد دولتی اجازه نمی‌دهند کنترلی روی آن وجود نداشته باشد. فرضیه دوم می‌گوید این فضا را می‌خواهند رگوله کنند اما به شکلی که صرافی‌های خصولتی و منتسب به آدم‌های خاص رشد کند و خصوصی‌های واقعی از میدان به در شوند. برداشت شما چقدر بدبینانه است و چقدر امیدوارید که رگولاتوری این فضا درست پیش رود که امکان‌های کارآفرینی و کسب‌وکارهای نوآوری در آن از بین نرود؟

مشکل بزرگ ما در رگولاتوری این است که دو دیدگاه متفاوت را شاهدیم. یک طیف معتقد است مضرات رمزارزها برای اقتصاد ایران بسیار زیاد است و این مضرات مانند پول‌شویی و اقدامات مجرمانه در ذهن آن‌ها بسیار بزرگ است و تمایل دارند رمزارز‌ها را از صفحه اقتصاد ایران حذف کنند. گروه دوم می‌گوید رمزارز هم مانند هر پدیده دیگری جنبه‌های مثبت و منفی دارد، اما جنبه‌های مثبت آن بیشتر از جنبه‌های منفی‌اش است و بنابراین با این نگاه رگولاتوری می‌شود رمزارزها را در فضای اقتصاد ایران هضم کرد.

تقابل این دو رویکرد در حاکمیت موضوعی است که رگولاتوری رمزارزها را با تأخیر مواجه کرده است. ما همیشه گفته‌‌ایم این پدیده مثبت است و با ساختارمند کردن آن می‌شود پاسخ رگولاتور را داد که دوست دارد بر این بازار مالی بزرگ نظارت داشته باشد و ما هم کاملاً این دغدغه را درک می‌کنیم؛ اما راهش این است که نوع ساختار آن را تعریف کنیم. همیشه هم گفته‌ایم می‌توان با توسعه ساختارهای نظارتی هوشمند، دغدغه‌های حاکمیت را از بین ببرد.

دعوای این دو سر طیف تا الان نتیجه نداده است. زمانی با اقدامات ناگهانی مانند بسته شدن درگاه‌ها یا مثلاً اجباری شدن اینماد و موضوعاتی این‌چنینی مواجهیم که به‌ نظرم از پافشاری‌های دسته اول نشئت می‌گیرد و از آن طرف فشارهایی وارد می‌شود که بعضی از این رویکردها خنثی بشوند. هنوز در بسیاری از کشورها مسئله رگولاتوری این حوزه به نتیجه مشخصی نرسیده است.

حتی در کنگره آمریکا هم روی این موضوع هنوز بحث وجود دارد. منتهی چیزی که ما می‌گوییم این است که این بازار در حال رشد است و بخش عمده‌ای از تراکنشی که در این بازار انجام می‌شود، به قصد اقدامات مجرمانه نیست و هم به کسی که می‌‌خواهد سرمایه‌گذاری کند و هم با توجه به شرایط تحریمی کشور که منافذ بانکی ایران بسته‌ است، به تبادلات خرد و کوچک و بعضی از تبادلات تجاری بزرگ کمک می‌کند.

در نظر گرفتن این بخش‌های مثبت ما را به این سمت سوق می‌دهد که بالاخره چارچوب محدودی برایش تعریف کنیم. داشتن یک چارچوب حداقلی که اجازه بدهد این فضا جلو برود، بهتر از این است که هیچ چارچوبی وجود نداشته باشد، کسب‌وکارها در مضیقه باشند و منتظر بمانیم که چه تصمیمی می‌خواهند برای ما بگیرند.

عجیب‌تر اینکه فعلاً ماینینگ بیشتر برای تصمیم‌گیرنده‌ها جذاب شده تا تبادل؛ یعنی با ماینینگ مشکلی وجود ندارد و حتی در سطح رئیس‌جمهور کشور هم درباره روشن و خاموش کردن دستگاه‌ها نظر و توصیه داده می‌شود اما تبادل رمزارزها تبدیل به یک مسئله مبهم شده است.

بعضاً از کسانی که در مقام تصمیم‌گیری هستند، عبارات بیت‌کوین سیاه و سفید را می‌شنویم و این بسیار عجیب است. هیچ کشوری در جهان سراغ چنین تقسیم‌بندی‌ای نرفته است که فقط سعی‌اش این باشد مشکل ماینینگ را حل کند. سیاست‌گذار ایرانی می‌گوید من ماینینگ را پذیرفتم، بیت‌کوین ماین ‌شود و من برای همین بیت‌کوینی که ماین می‌شود، چارچوب طراحی می‌کنم، اما به باقی بازار ورود نمی‌کنم، چون سیاه مطلق است و فقط به سفید اجازه می‌دهم که به حیات خود ادامه دهد!

در صورتی که این کار عملاً یکی از جنبه‌های مهم رمزارزها را که همان تسهیل نقل‌و‌انتقالات بین‌المللی است، نادیده می‌گیرد. فرض کنید یک شرکت ایرانی هستید و بخشی از دستمزد ارزی خود را به‌ صورت رمزارز دریافت می‌کنید یا اصلاً یک شرکت سرمایه‌گذاری خارجی هستید و می‌خواهید بخشی از سرمایه خود را وارد بورس ایران کنید و این انتقال را از طریق رمزارز انجام می‌دهید.

با این دسته‌‌بندی که این دوستان انجام می‌دهند، عملاً هیچ جایگاهی برای رمزارز دیده نشده است. می‌گویند رمزارز از خارج وارد می‌شود، درصورتی که این ارز است که وارد کشور می‌شود و اتفاق مثبتی است. نمی‌خواهم برچسب بزنم، اما متأسفانه ماینینگ نمونه یک رگولاتوری بسیار بد است، یعنی کسانی که سعی کردند قانونی کار کنند الان با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستند و شاید هنوز سرمایه اولیه آن‌ها برنگشته باشد. اگر آمار مصرف برق را در نظر بگیریم، می‌بینیم با آن‌ها چگونه حساب کرده‌اند و هرازچندگاهی حملاتی علیه آن‌ها در خصوص قطعی برق صورت گرفته و گاهی یک‌سری تصمیم ناگهانی برای این صنعت به ‌صورت خاص گرفته می‌شود.

مثل اینکه می‌گویند برق شما قطع است و تا شهریور اجازه ندارید استخراج کنید، در صورتی که این هم صنعتی است مانند بقیه صنایع که درآمدی ایجاد می‌کند و دولت هم مالیات خود را می‌گیرد. این‌گونه تصمیمات و رگولاتوری بد هیچ کمکی به این صنعت نمی‌کند.

رگولاتوری خوب چیست؟ یک نقدی که وارد می‌شود به شما و دیگر صرافی‌ها این است که اصولاً از رگولاتوری گریزانید؛ مثلاً مشکل شما با ای‌‌نماد چیست؟

قبل از اینکه جواب این سؤال را بدهم، باید بگویم اگر به ما اینماد بدهند، ما می‌گیریم و مشکلی هم نداریم. مشکل ما این است که تبدیل به یک مجوز جدید و یک الزام قطعی برای تمام کسب‌وکارها شود. اگر الزام ای‌‌نماد پیش‌تر هم به این صورت بود، هیچ‌وقت کسب‌وکارهایی مثل نوبیتکس شکل نمی‌گرفتند؛ مثلاً این‌طور می‌شد که من می‌خواستم برای کسب‌وکارم یک درگاه بگیرم و با سدی به‌ نام ای‌نماد مواجه می‌شدم که از من مجوز می‌خواست و در نهایت اجازه فعالیت نمی‌داد.

بنابراین با آن قسمتی که ای‌نماد را به یک مجوز اجباری و البته پوشالی تبدیل می‌کند، موافق نیستم. اگر قرار باشد من رگوله باشم، جایی که قرار است رگوله شوم، قطعاً ای‌نماد نخواهد بود.

ای‌نماد به‌ عنوان نشان کسب‌وکار و نشان اعتماد می‌تواند کارکرد مثبتی داشته باشد، حتی آن تعداد ستاره‌هایی که برایش تعریف شده به‌ نظرم چیز خوبی است. ولی اینکه بیاییم به آن به چشم یک مجوز نگاه کنیم، نه‌تنها به رگولاتوری کمک نمی‌کند، بلکه می‌تواند جلوی نوآوری را بگیرد.

به‌ همین دلیل معتقدم ای‌نماد فی‌نفسه می‌تواند چیز خوبی باشد، ولی الزامی شدن آن می‌تواند تبعات بسیار بدی برای کسب‌وکار داشته باشد.

پیشنهاد شما برای یک رگولاتوری خوب چیست؟

موضوع رمزارز‌ها یک‌ موضوع چندوجهی است. نمی‌شود گفت یک رگولاتور مشخص دارد. در موضوع ماینینگ هم وزارت نیرو و هم وزارت صمت درگیر آن هستند. در تبادل رمزارزها هم با توجه به ماهیت قوانین پولی ایران، به ‌نظرم بخش‌های مختلف کشور می‌تواند درگیر رگولاتوری این مسئله باشد، نه اینکه تنها یک نهاد این کار را انجام دهد.

مرتبط‌ترین نهادها هم بخش پول‌شویی وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و سازمان بورس هستند. این سه نهاد می‌توانند درگیر رگولاتوری رمزارزها باشند. حاکمیت برای حل این موضوع می‌تواند بخشی از مجوزها را به هرکدام از این نهادها واگذار کند یا اینکه یک نهاد جدید تأسیس بکند که متشکل از نمایندگان بخش‌های مختلف وزارتخانه‌های گوناگون باشد.

چه تضمینی وجود دارد که مردمی که سرمایه‌های خود را در نوبیتکس سرمایه‌گذاری کرده‌اند فردا صبح که آدرس سایت شما را جستجو می‌کنند این بالا بیاید؟ اتفاق‌هایی از این دست زیاد افتاده در این فضا و مردم نگران‌اند که چه کسی تضمین می‌کند صرافی‌ها کلاه‌بردار نباشند! یا چه تضمینی وجود دارد که خالی‌فروشی اتفاق نیفتد؟

یکی از ریسک‌های مهم کسب‌وکارهای تبادل، موضوع تضمین نگهداری درست و امن دارایی‌های مشتریان است. این موضوع را خودمان با کسب‌وکارهای همکار از سال گذشته در بانک مرکزی مطرح کردیم و راه‌حل‌های مختلفی را هم پیشنهاد دادیم. قبل از اینکه به این راه‌حل‌ها بپردازم که سعی می‌کند بخشی از این ریسک را پوشش دهد، به این نکته مهم‌تر اشاره کنم که چه چیزهایی در یک شرکت و در یک کسب‌وکار باعث می‌شود این فکرها به سرش نزند.

اگر بزرگ‌ترین صرافی‌های دنیا را هم در نظر بگیرید،‌ هیچ‌کدامشان چیزی را نزد نهاد حاکمیت به ‌عنوان وثیقه نگذاشته‌اند که اگر اتفاقی افتاد، از طریق آن جبران خسارت کند؛ اما آن چیزی که باعث می‌شود یک کسب‌و‌کار بی‌احتیاطی کند و به پول مشتری دست بزند، به ساختار شرکتی‌اش برمی‌گردد؛ یعنی اگر کسب‌وکاری قائل به شرکتی متشکل از چندین سهام‌دار باشد، عملاً در این ساختار، سهامدارها و حاکمیت شرکتی سعی در حفظ اعتبار خود دارند.

به همین دلیل ساختار را به ‌گونه‌ای می‌چینند که یک فرد به‌تنهایی نتواند اعتبار همه شرکت را به خطر بیندازد. شرکت‌هایی که خطا می‌کنند، این ساختار را ندارند و معمولاً دو، سه نفر هستند که به‌راحتی می‌توانند تصمیم به کلاه‌برداری بگیرند. در نهایت سلامت افراد و ساختار شرکت، ریسک سرمایه‌گذاری را تعیین می‌کند.

در اینجا باید به یک نکته دیگر هم اشاره کنم که ما در نوبیتکس، ساختار ذخیره‌سازی دارایی‌های رمزارزی را به صورت چند امضایی تعریف کرده‌ایم. به این ترتیب در هیچ لحظه و در هیچ بخشی حتی به‌صورت موقت، کلیدهای اصلی ولت‌های Native Multisig تولید و ذخیره نمی‌شوند و هیچ فردی در هیچ زمانی نمی‌تواند به‌تنهایی به دارایی‌های رمزارزی کاربران نوبیتکس دسترسی داشته باشد.

در این روش برای دستیابی به امضای کامل، نیاز به امضای مستقل هر دو سامانه Cold Gateway و Cold Wallet Core وجود دارد. به‌این‌ترتیب کلیدهای هر بخش‌ از سیستم کلد به‌تنهایی به درد نخواهد خورد و حتی با داشتن دسترسی فیزیکی به بخش Cold Wallet Core، نمی‌توان تهدیدی برای دارایی‌های کاربران ایجاد کرد.

دومین نکته، مسئله عقلانی است که وقتی کسب‌وکاری درآمد مناسبی دارد و آن درآمد را با اعتبار خوب همراه می‌کند، به ‌نوعی بقای کسب‌وکار خود را تضمین می‌کند و به نفع خودش است که به تعهداتش در قبال سرمایه مردم پایبند بماند و سودش را حفظ کند. واقعیت این است که کسب‌وکار تبادل ریسک بالایی دارد، اما درآمد خیلی خوبی را هم می‌تواند برای کسب‌وکار ایجاد می‌کند. تا زمانی که این درآمد خوب وجود دارد، مجموعه مدیریتی آن کسب‌وکار سعی می‌کند اعتبار خود را حفظ کند.

اما مشکل این است که همه این‌جور که شما می‌گویید نیستند و خطا در بین صرافی‌ها زیاد دیده می‌شود. چند صرافی الان در ایران داریم که شرایطشان عیناً مطابق چیزی است که شما می‌گویید! فارغ از ساختار شرکتی چه خطاهایی در بین صرافی‌ها مشاهده می‌کنید که برای کلیت این فضا خطرآفرین و اعتمادزدا است؟

دو خطای بسیار بزرگی که من در بین بعضی صرافی‌های به‌خصوص تازه‌وارد می‌بینم، یکی این است که بعضی‌هایشان دارایی مردم را در صرافی‌های خارجی نگهداری می‌کنند، یعنی با استفاده از API بایننس یا صرافی‌های دیگر راه افتاده‌اند و چون نتوانسته‌اند ساختار نگهداری دارایی‌های کاربرانشان را به ‌طور کامل پیاد‌ه‌سازی کنند، عملاً تمام دارایی را روی صرافی خارجی نگه می‌دارند و این برای کاربران ایرانی یکی از نقاط بسیار پرریسک است، چراکه به محض اینکه بایننس متوجه شود چنین کسب‌وکاری با ایران همکاری می‌کند، اقدام به مسدودسازی کلیه حساب‌ها خواهد کرد و آن کسی که متضرر می‌شود، کاربر خواهد بود.

چه درصدی از صرافی‌های ایرانی از ای‌پی‌آی استفاده می‌کنند؟

درصد زیادی از کسانی که تازه‌وارد هستند!

شما تا چه دوره‌ای از ای‌پی‌آی استفاده می‌کردید؟

ما از همان ابتدا دارایی‌های خود را به ‌صورت سرد نگه‌ می‌داشتیم. آمار دقیقی ندارم اما فکر می‌کنم درصد بالایی از کسانی که تازه‌وارد هستند، به دلیل سادگی کار از همان روشی که گفتم استفاده می‌کنند و این منبع ریسک بسیار مهمی است.

دومین خطایی که می‌خواهم به آن اشاره کنم، روی آوردن به روش‌هایی برای جذب سرمایه مثل انتشار توکن و راه‌های مشابه است که متأسفانه به ‌دلیل نظارت ناکافی، انتشار و فروش توکن‌ها می‌تواند بدون پشتوانه باشد و به ‌نوعی خالی‌فروشی رخ دهد که صرفاً سرمایه کاربر را جذب و با آن توکن‌ها بازی کنند و قیمت آن را به‌ صورت کاملاً مصنوعی بالا ببرند.

کارهایی از این دست شاید سود کوتاه‌مدتی داشته باشد، اما در نهایت می‌تواند ضرر هنگفتی به دارندگان توکن‌ها وارد کند. واقعیت این است که اگر بخواهیم رگولاتوری مناسب داشته باشیم، لازمه‌اش نظارت خوب است. یکی از راه‌های این نظارت خوب هم می‌تواند آپدیت کردن ممیزی‌ها باشد؛ یعنی ناظر بتواند هر زمان موجودی دارایی‌های ما را با مطالبات کاربران مقایسه کند. به این شکل می‌توان مطمئن شد که خالی‌فروشی اتفاق نیفتاده. برای مثال موجودی ما در نوبیتکس همیشه بیش از بدهی‌ای است که به کاربران داریم.

یک‌سری از چارچوب‌های حداقلی فعلاً می‌تواند توسط بخش خصوصی مثل سازمان نصر، انجمن فین‌تک و بلاکچین، انجمن تبادل‌گران ایران (البته اگر اجازه تأسیس به آن بدهند) و دیگر نهادهای صنفی انجام شود. آن‌ها می‌توانند نظارتی حداقلی روی اعضای خود داشته باشند و ریسک‌های این‌چنینی را پوشش دهند.

اما در حال حاضر از فعالان این حوزه صداهای متنوع و گاه متضادی را می‌شنویم و همگرایی چندانی بین صنوف و آدم‌های آن نمی‌بینیم. چقدر به این راهکارها امیدوارید؟

تعامل و همگرایی همیشه در مرحله بحرانی شکل می‌گیرد. در چنین مواقعی با رقبای خود می‌نشینیم و راجع به موضوعاتی که درباره حیات کل اکوسیستم است، تصمیم‌گیری‌ها جمعی انجام می‌دهیم. اتفاقاً نسبت به بعضی صنف‌ها وحدت‌ رویه و وحدت نظر خوبی را در این بازار شاهد بوده‌ام. دلیلش هم ضعف رگولاتوری است. اگر خودمان هم به این شرایط نامطلوب دامن بزنیم، احتمال شکست‌ بالاتر خواهد رفت. به ‌‌نظرم مشکل اصلی فعالان حوزه رمزارز این است که هنوز انجمن یا صنفی برای خود ندارند و در انجمن‌های دیگر عضو شده‌اند.

تیم امنیت شما چند نفر است و برای مقابله با هک و نفوذ به صرافی‌تان چه تمهیداتی دارید؟

تیم امنیت ما شامل دو نفر است اما برای تأمین امنیت خود، از خدمات خارج از سازمان استفاده می‌کنیم. به ‌صورت دوره‌ای مشاوره‌های امنیتی و تست‌های نفوذ را انجام می‌دهیم و طرف قرارداد ما هم یکی از شرکت‌های معتبری است که در بازار مالی فعال است و امنیت تعداد زیادی از بانک‌های کشور را برعهده دارد.

یکی از منافذ اصلی نفوذ هم می‌تواند باگ‌های نرم‌افزارهای مورد استفاده باشد، به‌خصوص نرم‌افزارهای Third party که استفاده می‌شود اما این‌ تهدیدها را تا حد خوبی می‌شود با تست نفوذ و برخی‌ کارهای دیگر برطرف کرد.

یک منبع مهم دیگر نفوذ هم نفوذ داخلی است؛ یعنی اگر کارکنان خود شرکت دسترسی به دیتاها داشته باشند یا متوجه باگی بشوند، به این دلیل که داخل خود سازمان هستند، می‌توانند خراب‌کاری بکنند.

یکی از روش‌های خیلی مهم نفوذ هم ارسال ایمیل‌های آلوده به کارکنان یک سازمان است که از طریق آن روی باگ‌های شرکت سوار و وارد سیستم می‌شوند.

راه مقابله با این‌ها هم استفاده از خدمات امنیتی برای تست نفوذ است که شرکت‌هایی که مجوز افتا دارند، این خدمات را انجام می‌دهند.

استانداردها و شرایط شما برای اضافه کردن یک کوین به صرافی‌تان چیست؟ چقدر روی پروژه‌های بدون پشتوانه حساسیت نشان می‌دهید؟

تا اینجای کار از کوین‌ها و توکن‌هایی استفاده کرده‌ایم که جهان‌شمول بوده‌اند و درصد بالایی از صرافی‌های دنیا هم آن‌ها را استفاده می‌کنند و البته پذیرش عمومی هم داشته‌اند. به غیر از پروژه‌های جهانی فقط توکن پیمان را که پشتوانه آن طلا بوده، لیست کرده‌ایم؛ بنابراین در مورد لیست کردن توکن‌ها، فقط توکن‌های آینده‌دار و محبوب جهانی را اضافه و از اضافه کردن توکن‌هایی که تازه‌وارد هستند و تیمشان شناخته‌شده نیست خودداری می‌کنیم.

درباره برخی توکن‌ها سخت‌گیری‌هایی داریم. توکن‌هایی که احساس می‌کنیم موجب متضرر شدن کاربران می‌شوند را استفاده نمی‌کنیم و با وجود تقاضای بالا در لیست قرار نمی‌دهیم. حتی در اضافه کردن دوج‌کوین هم خیلی مردد بودیم اما باید پذیرفت که اقبال جهانی به آن وجود دارد.

اخیراً بایننس احراز هویت کاربران ایرانی را به‌نوعی اجباری کرده. این اتفاق روی کسب‌وکار شما قاعدتاً باید تأثیر مثبت داشته باشد و درصدی از این کاربران به صرافی‌های داخلی بازگشته باشند. درست است؟

برآورد من این است که درصد بالایی از کسانی که از بایننس خارج شدند، وارد صرافی داخلی نشدند و مجدداً به سراغ جایگزین‌های بایننس می‌روند. دلیل آن نوع بازارهایی است که این صرافی‌ها دارند، به‌خصوص بازار فیوچرز که صرافی‌های داخلی به دلیل برخی محدودیت‌های شرعی و قانونی هنوز به بازار خود اضافه نکرده‌اند.

یکی از دلایل مهاجرت کاربران از صرافی‌های داخلی، نبود همین بازارهای فیوچرز است و بخشی هم کیفیت‌، عمق بازار و تعداد محدود توکن‌ها؛ که شاید این ضعف را بتوان در صرافی‌های داخلی برطرف کرد و ‌درصدی از آن کاربرها را به داخل ایران برگرداند؛ اما متأسفانه بیش از ۷۰، ۸۰ درصد کاربران از صرافی‌های خارجی استفاده می‌کنند و این برای ما اتفاق خوبی نیست.

بعضی از این صرافی‌ها نه دفتر مشخصی دارند، نه حتی معلوم است در کدام کشور هستند، تیم پشتیبانشان چه کسانی هستند و این ریسک بسیار بالایی را حتی بیشتر از صرافی‌های داخلی برای کاربران ایرانی ایجاد کرده است. آنجا به هر بهانه‌ای ممکن است حساب کاربران ایرانی را ببندند و کاربران ایرانی باید چندین سال بدوند تا شاید بخشی از پول خود را برگردانند.

چشم‌انداز شما برای نوبیتکس چیست؟

چشم‌اندازم در دو حوزه داخلی و خارجی است. در حوزه داخلی تلاش ما بر این است که نوبیتکس به یک خدمات‌دهنده مالی تبدیل شود و حوزه کارش نه فقط رمزارزها که سایر بخش‌های مالی هم باشد. برنامه ما این است که حوزه رمزارزها را تا جای خوبی پیش ببریم و دوست داریم این بازار به حدی در ایران پیشرفت کند که بتواند بخش عمده‌ای از تحریم‌های بین‌المللی را که الان برای ایرانی‌ها وجود دارد، برطرف کنیم؛ و معتقدیم این شدنی است، زیرا تمام کنترل آمریکا روی دلاری است که در حساب‌های بانکی جابه‌جا می‌شود.

هرچه رمزارز‌ها در جاهای مختلف دنیا بیشتر پذیرفته شوند، برای ما بهتر است، زیرا جایگزین بسیار مناسبی برای تبادلاتی خواهد بود که در مکانیسم‌های سنتی مثل سوییفت و سیستم بانکداری سنتی انجام می‌شود. حداقل بخش خوبی از تحولات خرد می‌تواند از این طریق اتفاق بیفتد. به‌خصوص کسانی که دارند به‌نحوی رمیتنس انجام می‌دهند، می‌توانند این کار را از طریق رمزارزها به انجام برسانند.

برای اینکه به آن نقطه برسیم، نیازمند ایجاد زیرساخت یک بازار خیلی خوب هستیم که هم نقش بالایی داشته باشد،‌ هم قیمت منصفانه که بتواند با روش‌های سنتی رقابت بکند. روش‌ سنتی در انتقال بین‌المللی پول، روش صرافی است و تا زمانی که هزینه‌های تبادل به ‌اندازه کافی پایین نیاید، نمی‌تواند صرافی را کنار بزند. برای اینکه به آن نقطه برسیم، باید به یک زیرساخت مبادلاتی بسیار بزرگ و عمیق تبدیل شویم که بتوانیم تمام آن مزایا را روی آن زیرساخت سوار کنیم. این چیزی‌ است که دوست داریم نوبیتکس در ایران به آن برسد.

در حوزه بین‌الملل هم دوست داریم نوبینکس را گسترش بدهیم و به‌خصوص در کشورهای منطقه حضور داشته باشیم و بتوانیم تبادل رمزارزها را در عرصه محلی کشورهای منطقه از جمله کشورهای حاشیه خلیج، عراق، ترکیه و آذربایجان پوشش دهیم و اگر مجموعه‌ای یکپارچه ایجاد شود، بازار منطقه‌ای بسیار بزرگی خواهیم داشت.

در این چند سالی که در این فضا فعالیت کردید چه اشخاص تأثیرگذاری به رشد این فضا کمک کردند؟

آقای جاویدنیا سال ۹۷ کار بسیار بزرگی انجام داد؛ زمانی که هنوز صرافی‌های رمزارز فیلتر بودند، این جسارت را به خرج داد، زیرا بانک مرکزی گفته بود صرافی‌هایی که مجوز ندارند را قبول نکنید و اجازه اینکه کسب‌وکارهای نوآورانه شکل بگیرند را نمی‌داد. درست است که هنوز با ایده‌آل خود فاصله داریم تا بتوانیم به جای استفاده از صرافی‌های خارجی، بخشی از تبادلات را به داخل کشور بیاوریم، ولی اگر آن زمان این اتفاق نمی‌افتاد، ما همین درصد را هم نداشتیم و بالغ بر ۹۰ یا ۹۵ درصد مبادلات در صرافی‌های خارجی انجام می‌شد. آن روز که او تصمیم به این کار گرفت، حرکت بسیار جسورانه‌ای انجام داد.

راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران

مهدی بیک‌اوغلو/ «با توجه به گسترش سرمایه‌گذاری‌های عمومی در حوزه رمزارزها، ضروری است هرچه سریع‌تر نقشه راه قانونی این پدیده نوین مالی در کشور فراهم شود.» این عباراتی است که غلامرضا مرحبا سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با استفاده از آن‌ها تلاش می‌کند، تصویری از فعالیت‌های مرتبط با تولید و تجارت رمزارزها در کشور ارائه کند. اتمسفری که برخی آمارها حاکی از آن است که میلیون‌ها ایرانی در آن سرمایه‌گذاری و دادوستد می‌کنند و باید هرچه سریع‌تر نقشه راه قانونی آن فراهم شود. اما علی‌رغم این اقبال عمومی گسترده، هنوز طرح و قانون مناسبی در خصوص رمزارزها در مجلس تدارک دیده نشده است. بعد از کش‌وقوس فراوان، نهایتاً روز سه‌شنبه، ۲۳شهریورماه، گزارش رسمی کمیسیون اقتصادی در خصوص رمزارزها در صحن قرائت شد.

هرچند نکات مثبتی در گزارش وجود داشت، اما در بطن گزارش ردپای برخی اعداد و ارقام غیر مستند نیز نمایان شد که به نظر می‌رسد ضروری است در خصوص آن شفاف‌سازی شود. گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس در حالی از سرمایه‌گذاری ۱۲میلیون ایرانی(۲.۵میلیون حساب کاربری) صحبت می‌کند که مجموعه شواهد، جمعیت فعالان این حوزه را به‌مراتب کمتر نشان می‌دهد. از سوی دیگر آمار سهم ۱۰درصدی ایران از تولید و استخراج جهانی رمزارزها، حتی با اعداد و ارقام ارائه‌شده در بطن گزارش کمیسیون نیز همخوان نیست. با عبور از این فضا باید دید بعد از قرائت گزارش کمیسیون در صحن آیا روند ساماندهی بازار رمزارزها در قالب یک طرح مجزا آن‌گونه که سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس خبر داده عملیاتی خواهد شد یا اینکه همچنان این ضرورت تقنینی پشت در رویکردهای سلبی برخی طیف‌ها در مجلس مسکوت خواهد ماند.

برخوردهای سلبی با پدیده‌های نوین اقتصادی راهگشا نیست

یکی از چهره‌هایی که طی ماه‌های گذشته همواره از ضرورت ارائه نقشه راه تقنینی در خصوص رمزارزها(دارایی‌های دیجیتال)حمایت کرده و خواستار تعیین تکلیف قانونی آن شده، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس است. غلامرضا مرحبا با اشاره به قرائت گزارش کمیسیون اقتصادی در صحن، گفت: «بلافاصله پس از گسترش اقبال عمومی سرمایه‌گذاران ایرانی نسبت به رمزارزها، کمیسیون اقتصادی گزارشی را با محوریت مهم‌ترین موضوعات و بایدها و نبایدهای مطروحه در خصوص این بازار تدارک دید تا در صحن علنی قرائت شود. بعد از مدتی تأخیر، نهایتاً گزارش در نشست روز سه‌شنبه قرائت شد. در مرحله بعد ،کمیسیون تلاش می‌کند طرح ساماندهی بازار رمزارزها را تدوین و برای اعلام نظر نمایندگان راهی صحن کند.»

مرحبا در ادامه افزود: «تجربه ثابت کرده است که برخورد سلبی با موضوعات نوین اقتصادی و فناورانه، تنها باعث خواهد شد تا فعل‌وانفعالات مرتبط با این پدیده‌ها از صحنه رسمی اقتصاد خارج‌شده و به عرصه اقتصاد غیررسمی و زیرزمینی منتقل شود. این روندی است که در خصوص بازار کلی رمزارزها رخ‌داده است. بر اساس برخی برآوردها در حال حاضر حداقل ۵۰درصد از معاملات و تولید رمزارزها و دارایی‌های دیجیتال در بخش غیررسمی جریان دارد. این در حالی است که ایجاد ساختارهای قانونی باعث خواهد شد تا افراد ضمن تولید ثروت برای کشور ، اقدام به پرداخت مالیات‌های قانونی کنند.»

سخنگوی کمیسیون اقتصادی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در خصوص صحت برخی آمارهای ارائه‌شده در گزارش کمیسیون اقتصادی گفت: «میزان استخراج سالانه رمزارزها در سطح جهان حدود ۱۵میلیارددلار است که از این مقدار حدود ۱.۱میلیارد دلار در ایران استخراج می‌شود. حتی اگر این اعداد و ارقام با درصدی خطا صحت داشته باشد(یا اعداد مستند دیگری وجود داشته باشد)، بازهم نمی‌توان انکار کرد که سرعت رشد این بازار بسیار بالاست. بازاری که هرروز نیز بر وسعت آن افزوده می‌شود. بنابراین باید هرچه سریع‌تر ابعاد مختلف مرتبط با موضوع رمزارزها در کشورمان بررسی و نقشه راه قانونی آن ارائه شود.»

مرحبا در پایان با اشاره به اینکه طرحی با عنوان نظام‌مند کردن بازار رمزارزها در کمیسیون اقتصادی مجلس تهیه‌شده که بلافاصله پس از قرائت گزارش کمیسیون، برای بررسی و تصمیم‌گیری به نمایندگان ارائه خواهد شد، گفت: «در این طرح به مجموعه موضوعات مرتبط با موضوع رمزارزها ازجمله نحوه تبادل، تولید، مالیات و مکانیسم استفاده از انرژی مصرفی پرداخته‌شده است. معتقدم برخی مخالفت‌ها در خصوص این بازار ناشی از نداشتن اطلاعات روشن و شفاف از این بازار است.»

استدلال مخالفان در مجلس چیست؟

پرسشی که بعد از توضیحات سخنگوی کمیسیون اقتصادی به ذهن خطور می‌کند آن است که مهم‌ترین استدلال مخالفان قانونی اعلام کردن فعالیت‌های مرتبط با رمزارزها چیست؟ هادی نژاد بیگی عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی در پاسخ به این پرسش گفت:« بحث رمزارزها در کمیسیون انرژی چند بار مطرح شد. اما مسئولان دولت قبلی ازجمله متولیان سابق بانک مرکزی و وزارت نیرو با آن مخالفت کردند. استدلال مدیران اقتصادی و امنیتی دولت قبل بر این اساس بود که، قیمت ارزان برق در ایران، باعث خواهد شد تا سرمایه‌گذاری‌های فراوانی در این حوزه صورت گیرد. مسئولان معتقدند برای پاسخگویی به این حجم از سرمایه‌گذاری‌ها برای استخراج رمزارز حداقل، ۱۲مگاوات برق موردنیاز است که در شرایط فعلی، کشور از چنین توانایی برخوردار نیست. ایران هم امسال و هم‌سال آینده با معضل کمبود برق مواجه است و با این شرایط امکان قانونی اعلام کردن استخراج و دادوستد رمزارزها وجود ندارد.»

نماینده مردم ملایر در مجلس در پاسخ به این پرسش خبرنگار راه پرداخت که آیا نمی‌توان از ظرفیت‌های بخش خصوصی برای احداث نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس استفاده کرد؟ گفت:« شخصا معتقدم که این راهکار عاقلانه و به نفع کشور است. چراکه دولت می‌تواند مازاد برق این نیروگاه‌ها را خریداری و برای تأمین نیازهای خود به کار بگیرد. بدون تردید بخشی از آینده مبادلات جهانی با استفاده از رمزارزها صورت خواهد گرفت. هرگونه تعلل در این زمینه می‌تواند کشور را با آسیب‌های جدی مواجه کند. ضمن اینکه در اثر رویکردهای سلبی، فعالیت‌های مرتبط با ارز دیجیتال از اتمسفر رسمی به فعالیت‌های غیررسمی و زیرزمینی منتقل خواهد شد که خسارت‌بارتر است.»

عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون انرژی مجلس در پاسخ به پرسش دیگری در این خصوص که آیا فکر نمی‌کنید سرعت تصمیم‌سازی‌های مجلس متناسب با تحولات موجود در بازار رمزارزها نیست؟گفت:« به‌هرحال مسئله، رمزارزها حساس است. وزارت اطلاعات، بانک مرکزی سابق و وزارت نیروی دولت قبل با آن مخالفت کرده است. اما مجموعه این تحولات در قالب طرح‌های پژوهشی در کمیسیون‌های اقتصادی، انرژی، کشاورزی و صنایع و معادن در حال بررسی است و به‌زودی تصمیم‌گیری نهایی در خصوص آن آغاز خواهد شد.»

ورود کمیسیون‌های مشترک به بحث تولید و تبادل رمزارزها

در همین خصوص احسان ارکانی عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون ویژه جهش تولید می‌گوید: «چه برخی دوست داشته باشند و چه دوست نداشته باشند، رمزارزها یکی از واقعیت‌های غیرقابل‌انکار بازار پولی بین‌المللی است و بسیاری از دادوستدها در دنیا با ارز دیجیتال صورت می‌گیرد. اما همان‌طور که انکار این پدیده نوین ایراد دارد، عدم شناخت مناسب این پدیده نیز مشکل‌ساز است.عمده مخالفت‌هایی که نهادهای اجرایی در خصوص موضوع رمزارزها مطرح می‌کنند، برآمده از مصرف بالای برق ماینرها است. این دسته از افراد اشاره می‌کنند، کشور با کمبود برق مواجه است و قانونی اعلام کردن فعالیت‌های مرتبط با رمزارزها شبکه مصرف برق کشور را با مشکل مواجه می‌کند.»

احسان ارکانی در ادامه یادآور شد: «بسیاری از تولیدکنندگان و متقاضیان بازار رمزارز به نمایندگان مراجعه می‌کنند و اعلام می‌کنند که آماده‌اند با هزینه شخص خودشان سرمایه‌گذاری و نیروگاه‌های برق برای تولید و استخراج رمزارزها احداث کنند. وقتی چنین تقاضا و فضایی وجود دارد، کشور باید فضای مناسب را فراهم کند تا بخش خصوصی ازیک‌طرف ظرفیت‌های تولید برق کشور را برای تولید ارز دیجیتال افزایش دهد و از سوی دیگر مازاد این برق تولیدی را برای مصرف داخلی تخصیص دهد. از سوی دیگر نباید فراموش کرد، افزایش تولید رمزارزها به ایران کمک می‌کند که زمینه خنثی‌سازی تحریم‌های اقتصادی را فراهم کند و از این ظرفیت برای تأمین نیازهای زیرساختی خود و خرید تجهیزات صنعتی استفاده کند.»

نماینده نیشابور در مجلس در بخش پایانی گفت‌وگو گفت:« در حال حاضر بر اساس آمارها بیش از نیمی از فعالیت‌های مرتبط با ارزهای دیجیتال در بازارهای غیررسمی صورت می‌گیرد، طبیعی است که این افراد مالیاتی برای فعالیت‌های خودپرداخت نمی‌کنند. پس از قرائت گزارش کمیسیون اقتصادی طرح کمیسیون نیز در اختیار نمایندگان قرار خواهد گرفت. معتقدم نهایتاً مجلس زمینه قانونی شدن فعالیت‌های مرتبط با رمزارزها را فراهم خواهد کرد.»

با عبور از این اظهارنظرهای متفاوت و در برخی موارد متضاد باید دید درنهایت سرنوشت طرح ساماندهی بازار رمزارزها در کمیسیون اقتصادی و صحن چه خواهد شد. آیا نمایندگان می‌توانند سرعت تصمیم‌سازی‌های تقنینی در این زمینه را متناسب با سرعت تحولات تنظیم کنند، یا اینکه همچنان ترجیح می‌دهند به‌جای حل مسائل و معادلات صورت‌مسئله‌ها را پاک‌کرده و یا آن را مسکوت باقی بگذارند و منتظر ارائه لایحه‌ای سمت دولت باشند؟

راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران

در حال حاضر بیش از ۶ هزار رمزارز در وب‌سایت کوین‌مارکت‌کپ فهرست شده است که قبل از خریدوفروش هرکدام از آن‌ها باید حتماً در خصوص آن‌ها مطالعه داشت تا دچار ضررهای ناخواسته نشوید. از همین رو کارشناسان خرید هیچ کوینی بدون مطالعه قبلی را به کسی توصیه نمی‌کنند. از همین رو کارشناسان فینیکس ضمن تأکید بر عدم خرید بدون مطالعه قبلی به کاربران، ۱۰ رمزارز که از نگاه کارشناسان این پلتفرم تبادل رمزارز برای سرمایه‌گذاری و معامله ارزهای دیجیتال در پاییز بهتر است را معرفی کرده‌اند. ارائه این فهرست به‌هیچ‌وجه به معنی توصیه به خرید یا فروش نیست و صرفاً جهت اطلاع مخاطبان ازنظر کارشناسان فینیکس است.

ریپل (XRP)

ارز دیجیتال ریپل با عنوان XRP شناخته می‌شود. ریپل با اکثر ارزهای دیگر مبادله می‌شود. یکی از مزایای منحصربه‌فرد این رمزارز، عدم پرداخت کارمزد برای مبادله آن است. این ارز از یک Hash Tree استفاده می‌کند و XRP استخراج نمی‌شود. تمام ۱۰۰ میلیارد واحد آن در سال ۲۰۱۳ توسط شرکت ریپل صادر شد و به‌عنوآن‌یک سیستم پرداخت و تسویه‌حساب شناخته می‌شود که سرورهای مستقلی معاملات آن را تأیید می‌کنند. XRP یا همان ریپل یک تکنولوژی است که به‌عنوآن‌یک کریپتوکارنسی و یک شبکه پرداخت دیجیتال برای معاملات مالی عمل می‌کند.

اتریوم (ETH)

در سال ۲۰۱۴ اتریوم پیش‌فروش رمزارز اختصاصی خود یعنی اتر را آغاز کرد که با استقبال بسیار زیادی نیز روبه‌رو شد. اتریوم صرفاً فقط یک رمزارز نیست بلکه یک پلتفرم عظیم برای بهره‌مندی از تکنولوژی بزرگ بلاکچین و درست کردن اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز به شمار می‌رود. در ساده‌ترین تعریف، اتریوم یک زیرساخت آزاد مبتنی بر فناوری بلاکچین است که می‌توان روی آن برنامه‌های کامپیوتری غیرمتمرکز را اجرا کرد. هدف ارز دیجیتال اتریوم ایجاد مجموعه‌ای غیرمتمرکز از محصولات مالی است که هر کسی در دنیا صرف‌نظر از ملیت، قومیت و مذهب بتواند به آن دسترسی آزاد داشته باشد. این ارز دیجیتال به‌عنوان سوخت قراردادهای هوشمند کار می‌کند. میزان تأمین اتر مانند بیت کوین محدود نیست و تأمین آن توسط اعضای جامعه اتریوم تعیین می‌شود.

ایاس (EOS)

ایاس ارز رمزنگاری‌شده بومی بلاکچین EOS.IO است که دارای قابلیت‌های قرارداد هوشمند است. یک شبکه مبتنی بر بلاک چین است که باهدف انتقال ارزش، ایجاد قراردادهای هوشمند و ساخت اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز ایجاد شد. معماری خلاقانه بلاک چین ایاس به‌گونه‌ای است که می‌توان این پلتفرم را به‌عنوان‌یک راهکار به جهت افزایش سرعت و کاهش هزینه برای بلاک چین مطرح کرد. این پلتفرم مدعی است قابلیت پردازش یک‌میلیون تراکنش در ثانیه را بدون هیچ‌گونه هزینه‌ای در بردارد و از بسیاری دیگر از شبکه‌های بلاکچین مقیاس‌پذیرتر است.

یونی سواپ (UNI)

تا چند سال قبل صرافی‌های غیرمتمرکز توانایی رقابت با صرافی‌های متمرکز را نداشتند ولی امروزه صرافی یونی سواپ تبدیل به یکی از قدرتمندترین رقبای صرافی‌های متمرکزشده است. ارز دیجیتال یونی سواپ نیز متعلق به همین صرافی است که با توجه به قدرت بسیار بالای این صرافی می‌توان این ارز را گزینه خوبی برای کسب درآمد دانست. یونی سوآپ توکن پروتکل Uniswap است که برای تامین نقدینگی در بلاک چین اتریوم به‌صورت خودکار استفاده می‌شود. این پروتکل نقدینگی خودکار، بر اساس فرمول ثابت محصول پیاده‌سازی می‌شود. هدف اصلی از تشکیل ارز دیجیتال یونی سواپ این بود که بستری برای کاربران شبکه بلاکچین اتریوم فراهم شود تا بتوانند به‌صورت مستقیم معاملات خود را انجام دهند بدون اینکه نیازی به‌واسطه داشته باشند.

کاردانو (ADA)

کاردانو با یک فلسفه علمی و رویکرد تحقیقاتی توسط مهندسان، ریاضیدانان و کارشناسان رمزنگاری برای افزایش مقیاس‌پذیری و تأمین امنیت شبکه بلاکچین ارائه‌شده است. بسیاری تصور می‌کنند در آینده‌ای نه‌چندان دور، کاردانو جایگاه اتریوم به‌عنوان بزرگ‌ترین پلتفرم ساخت اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را تصرف خواهد کرد. کاردانو خود را پیشگام در «نسل سوم بلاک چین» می‌نامد و امنیت آن با استفاده از معماری چندلایه تامین شده است. نام واحدهای ارزی کاردانو Ada است. این ارز دیجیتال تعداد محدودی دارد و در نهایت ۴۵٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ واحد از آن تولید خواهد شد.

دوج کوین (DOGE)

دوج کوین رمز ارزی نظیربه‌نظیر و متن‌باز به‌حساب می‌آید. دوج کوین دسامبر ۲۰۱۳ منتشر شد و تصویر سگی از نژاد شیبا اینو Shiba Inu لوگو آن است. از مزایای این ارز دیجیتال می‌توان از کارمزد تراکنش بسیار اندک و سرعت تراکنش چشمگیر و پلتفرم استفاده آسان نام برد. اگرچه دوج کوین بر اساس پروتکل اسکریپت Scrypt لایت کوین به وجود آمده اما سرعت بلاک آن‌یک دقیقه است. این در حالی است ‌که سرعت بلاک لایت کوین ۲٫۵ دقیقه و سرعت تأیید تراکنش‌های بیت‌کوین به‌طور متوسط ۱۰ دقیقه محاسبه می‌شود. قیمت دوج کوین صرافی فینیکس در لحظه در دسترس است.

پولکادات (DOT)

پولکادات قادر است چندین بلاکچین اختصاصی را به یک شبکه جهانی واحد مرتبط کند. کاربرد اصلی این ارز دیجیتال پرداخت هزینه‌های شبکه و همچنین تصمیم‌گیری برای آینده شبکه است. پولکادات یک پروژه شاخص از بنیاد Web3 است و کارکرد اینترنت را تسهیل می‌کند. برخلاف بیت کوین و صدها ارز دیجیتال دیگر، عرضه پولکادات مبتنی بر استخراج نیست و واحدهای آن با روش منحصربه‌فردی توزیع می‌شوند که به اثبات سهام بسیار شباهت دارد. هدف پولکادات رفع محدودیت‌ها، چالش‌های فعلی بلاکچین، سهولت در ایجاد خدمات و برنامه‌های کاربردی برای موسسات غیرمتمرکز به شمار می‌رود.

استلار (XLM)

استلار یک شبکه‌ همتا به همتاست که همانند بیت‌کوین، غیرمتمرکز است. هدف استلار در راستای اتصال موسسات مالی از طریق بلاک چین و ارائه معاملات ارزان در بازارهای درحال‌توسعه و برقراری ارتباط بین موسسات مالی به‌منظور انجام معاملات بزرگ طراحی‌شده است. استلار برای تایید معاملات از الگوریتم اجماع به‌جای شبکه استخراج سنتی استفاده می‌کند. در این شبکه، اطلاعات به‌جای اینکه در یک منبع متمرکز مانند یک بانک جمع‌آوری شوند، بین گره‌‌هایی به‌هم‌پیوسته توزیع می‌شوند و کلیه تصمیمات و تأییدهای صورت گرفته در این شبکه از طریق پروتکل اجماع استلار انجام می‌شوند.

لایت کوین (LTC)

از لایت کوین به‌عنوان‌یک شبکه پرداخت متن باز مبتنی بر بلاکچین یاد می‌شود. این ارز دیجیتالی در اواخر سال ۲۰۱۱ توسط مهندس سابق گوگل یعنی چارلی لی راه‌اندازی شد و او برای ایجاد لایت کوین، کد بیت کوین را کپی کرد و میزان کل عرضه را افزایش داد و سرعت افزودن بلاک‌های جدید به زنجیره بلاک را تغییر داد. هدف لایت کوین ایجاد ارزی برای مقاصد روزمره‌تر و ارزان‌تر است. علاوه بر توسعه‌دهندگان، تعداد بازرگانان و تاجرانی که لایت ‌کوین را به رسمیت پذیرفته‌اند در حال افزایش است.

بایننس کوین (BNB)

بلاکچین بایننس که در سال ۲۰۱۹ آزمایش و راه‌اندازی شد، در واقع بستری برای اجرای صرافی غیرمتمرکز بایننس یعنی Binance DEX است. از مهم‌ترین مزایای استفاده از بایننس کوین می‌توان به پرداخت کارمزد معاملات در صرافی بایننس، بهره‌مندی از تخفیفات ویژه، انجام فرایندهای تراکنش با سرعت‌بالا، امکان مبادله‌ بایننس کوین با ارزهای فیات و امکان استفاده از آن در خارج از پلتفرم معاملاتی بایننس اشاره کرد.

راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران

بیت‌پین، از جمله پلتفرم‌های تبادل رمزارز است که با استفاده از نسخه‌ موبایل این نرم‌افزار، خریدوفروش ارزهای دیجیتال، مانند بیت‌کوین و تعداد زیادی از ارزهای دیجیتال دیگر در سریع‌ترین زمان ممکن امکان‌پذیر شده است.

اخیرا نیز بیت‌پین اپلیکیشن موبایلی خود را به‌روزرسانی کرده و امکانات قابل توجهی را در اختیار کاربران قرار داده که در ادامه به آن اشاره می‌شود:

ارائه خدمات شبکه لایت‌نینگ

شبکه لات‌نینگ به‌عنوان یکی از شبکه‌های پرکاربرد است که برای معامله بیت‌کوین به میزان حتی یک ساتوشی با کارمزد پایین در کوتاه‌ترین زمان ممکن، استفاده می‌شود.

بازار معاملاتی جدید

کاربران در نسخه‌ی جدید بیت‌پین می‌توانند در بازارهای جدید پلتفرم، به معامله فانتوم (تتر/تومان) و آواکس (تتر/تومان) بپردازند.

رونمایی از ۲۰ رمزارز جدید

اضافه شدن ۲۰ ارز جدید به بازار صرافی بیت‌پین، تعداد کوین‌های این صرافی معتبر را به هشتاد رسانده است. ارزهای دیجیتال جدید لیست شده در بیت‌پین عبارت‌اند از کوانت (QNT)، لینا (Lina)، دودو (DODO)، کوتی (COTI)، ماسک نتورک (Mask)، اسکیل نتورک (SKL)، نیر (NEAR)، سینتتیکس (SNX)، بت (BAT)، آنتولوژی (ONT)، سوایپ (SXP)، ونوس (XVS)، اینجکتیو (INJ)، بند (BAND)، کوین ۹۸ (C98)، الپسیس (EPS)، بلا (BEL)، کرومیا (CHR) و دنت (Dent).

بخش جوایز

بیت‌پین‌لند از دیگر بخش‌های جدید نسخه به‌روزرسانی‌شده بیت‌پین است. در بیت‌پین‌لند کاربران می‌توانند با انجام مأموریت‌های مختلف، ارز دیجیتال و کارمزد صفر درصد جایزه بگیرند. مأموریت‌هایی همچون دعوت از دوستان، احراز هویت سطوح بالا و خرید آسان در بیت‌پین‌لند برای اهدای پاداش به کاربران پیش‌بینی شده است.

تغییر در رابط کاربری اپلیکیشن

در نسخه جدید اپلیکیشن بیت‌پین همچنان می‌توان به‌اضافه شدن ویژگی‌های کاربردی همچون امکان مشاهده کارمزدهای فعلی، فیلتر تاریخچه‌ سفارش‌ها بر اساس تاریخ و دسترسی به کلیدهای میان‌بر صفحات مهم در صفحه‌ی اصلی، اشاره کرد. فیلتر سفارش‌ها بر اساس تاریخ امکان مشاهده تاریخچه‌ی دقیق سفارش‌ها با چند کلیک را فراهم کرده است.

امکان واریز با شناسه برای واریزی‌های بالای ۵۰۰ میلیون ریال

از این پس کاربران می‌توانند برای واریزی‌های بیشتر از ۵۰۰ میلیون ریال، از قسمت شناسه تراکنش استفاده کنند. با کمک این ویژگی، مشکل واریزی‌های بیشتر از سقف کارت‌های شبکه‌ شتاب حل می‌شود و کاربران می‌توانند به راحتی، به هر میزانی که تمایل دارند، ارز دیجیتال خریداری کنند.

بهبود زیر‌ساخت‌های فنی و هسته معاملاتی بیت‌پین

با افزایش تعداد کاربران نیازهای زیرساختی بستر معاملاتی بیت پین متفاوت شده است، در نسخه جدید بیت‌پین با انجام بهبودهای زیرساختی و فنی سعی شده اشکالات نسخه‌های قبلی مرتفع شده و همچنین عملکرد و سرعت هسته معاملاتی ارتقا پیدا کند.

سایر امکانات نسخه جدید بیت‌پین

• امکان مشاهده‌ی نقشه بازار ارزهای دیجیتال به‌صورت اختصاصی
• نمایش قیمت لحظه‌ای ارزهای دیجیتال به‌صورت آنلاین
• امکان خریدوفروش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در بیست‌وچهار ساعت شبانه‌روز
• امکان خرید ارز دیجیتال با تومان یا تتر
• احراز هویت سریع و آسان
• امکان ثبت سفارش‌ها محدود خرید یا فروش ارزهای دیجیتال
• امکان مشاهده تاریخچه‌ی خریدوفروش بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال
• ارائه خدمات به کاربران در سراسر جهان
• آموزش خریدوفروش بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال
• امکان سفارش‌گذاری استاپ‌لیمیت
• آکادمی ارزهای دیجیتال
• سیستم درآمدزایی بدون انجام معامله با دعوت از دوستان
• فرآیند احراز هویت ساده

آکادمی ارزهای دیجیتال بیت‌پین

آکادمی بیت‌پین با هدف افزایش اطلاعات کاربران خود در حوزه بلاکچین و خریدوفروش ارزهای دیجیتال راه‌اندازی شده است. در این آکادمی می‌توانید آخرین اخبار ارزهای دیجیتال و همین‌طور تحلیل تکنیکال و پیش‌بینی قیمت ارزهای دیجیتال را مشاهده کنید.

همچنین کاربران و علاقه‌مندان می‌توانند اپلیکیشن بیت‌پین را از طریق سایت، کافه‌بازار و مایکت نصب و به‌روزرسانی کنند.

راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران

برنامه «ضرب سکه» از رادیو گفت‌وگو ۲۰ شهریورماه با حضور رضا قربانی، عضو هیئت‌مدیره نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران و رئیس کمیسیون فین‌تک نصر تهران، سامان شاه‌ویسی، استاد دانشگاه، کارشناس مسائل اقتصادی و رئیس مؤسسه اندیشه و تدبیر انقلاب اسلامی و افشین آشوری، رئیس کمیسیون بلاکچین و رمزارز ایران، موضوع تلألو رمز ارزها در ایران و تنظیم‌گری آن را موردبررسی قرار داد. تهیه‌کنندگی برنامه رادیویی «ضرب سکه» را زهرا بحریه بر عهده داشت و علی مسعودی به‌عنوان کارشناس مجری در این برنامه حضور داشت.

آیا سیاست‌گذاری‌ها به نوپدیدهای اقتصادی می‌پردازند؟

در ابتدای برنامه «ضرب سکه» به بخشی از صحبت‌های محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در مورد قانون‌مند کردن رمزارزها اشاره شد که گفته بود: «هدف نهایی ما این است که این ظرفیت را در اقتصاد کشور به ارزآوری و مجموعه تبادلاتی تبدیل کنیم که امکان تبادل تجاری و دور زدن تحریم‌ها را برای ما فراهم کند، موجب اشتغال در کشور شود و…»

به گفته او بحث پول‌شویی و نظارت بانک مرکزی و صرافی‌های تخصصی در حوزه رمزارز یکی از مأموریت‌های اصلی قانون خواهد بود. همچنین تبدیل تقاضا و علاقه جوانان جامعه برای خرید رمز ارزهای خارجی به تقاضا برای خرید رمزارز داخلی یکی دیگر از اهداف و مأموریت‌های اقتصاد است.

با گسترش رمزارزها در جهان، کاربرد آن در ایران هم گسترش پیدا کرد، با این‌ حال هنوز در ایران مانند بسیاری از کشورهای دیگر، تصمیم قطعی در مورد استفاده و تولید این نوع پول گرفته نشده است. شاه‌ویسی به‌عنوان آغازگر بحث با یادآوری ریزش‌های مالی سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ در اقتصاد که ناشی از تحریم‌ها و سایر چالش‌ها بود، گفت: «ما در آن زمان ارزش پول ملی را از دست دادیم. بسیاری از افراد به‌خصوص آنهایی که دارای سرمایه‌های خرد و دارایی‌ پراکنده هستند، به جهت حفظ ارزش دارایی خود سعی کردند تغییر وضعیت بدهند و قابلیت‌های مالی خود را به سمتی ببرند که کمتر دچار مخاطره شوند. در آن دوره یکی از دارایی‌هایی که مقبولیت و فرصت پیدا کرد، دارایی‌های دیجیتال از جمله رمزارزها بود. رسانه و ارتباطات به‌خصوص در سطح خرد این فرصت را به وجود آوردند که ظرفیت بزرگی در کشور آزاد شود.»

شاه‌ویسی صحبتش را با بیان آمارهای بزرگ چندمیلیونی که در مورد مبادله رمزارزها مطرح می‌شوند ادامه داد. او عنوان کرد که این افراد ضمن اینکه دارایی خود را حفظ می‌کنند، باید فرصتی برای بهبود وضعیت اقتصادی خودشان هم به وجود بیاورند. او این پرسش را مطرح کرد که آیا سیاست‌گذاری‌های اقتصادی به نوپدیدهای اقتصادی می‌پردازند و آیا آنها را محترم می‌شمرند و برایشان مقررات تعیین می‌کنند؟ از آنها صیانت و حمایت می‌کنند؟ اگر دچار چالش شوند، به مسئله ورود می‌کنند یا اگر اختلالی وجود داشت، آن را شناسایی و از محیط بازار دیجیتال آن را خارج می‌کنند یا نه؟

شاه‌ویسی تأکید کرد که این موارد مهم‌ترین چالش‌هایی است که در حوزه سیاست‌گذاری‌های اقتصادی، با رویکرد دارایی‌های دیجیتال مشاهده می‌شود. او گفت: «بخش بزرگی از اقتصاد ما امروز با این موضوع درگیر است و این سوال مطرح می‌شود که آیا باید به شکل قانونی از ظرفیت رمز ارزها بهره برد یا مانند بسیاری از جریانات اقتصادی دیگر، باید با رویکرد پنهان و غیرقانونی به مسئله بپردازند.»

ما استاد هدر دادن زمان هستیم

قربانی نیز در ادامه بحث با تأکید بر اینکه ما استاد هدر دادن زمان هستیم، گفت: «نه‌تنها در حوزه کریپتوکارنسی، بلکه وقتی حوزه بانکی و پولی کشور را نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که قوانینش مربوط به سال‌ها پیش است. ما دو قانون در کشور داریم؛ قانون بانکی و پولی و قانون پولی و بانکی. این دو قانون که بعد از انقلاب مصوب شده، موقت بوده یعنی همین امروز با اینکه سیستم بانکی در کشور فعال است، اما صاحب قانون نیست، بنابراین بانک مرکزی هم صاحب قانون نیست! در زمینه کریپتوکارنسی و رمزارزها هم پیچیدگی‌های زیادی وجود دارد و حوزه جدیدی است، ما فرصت‌ها را به راحتی از دست‌ داده‌ایم. بحث بلاکچین و رمزارز بیش‌ از حد درهم‌آمیخته شده است.»

از بحث دارایی‌های فیزیکی گذر کرده‌ایم

قربانی یادآوری کرد که بلاکچین یک فناوری است و در سال‌های گذشته به‌شدت جهان را تغییر داده و مفهومی به نام دارایی دیجیتال را خلق کرده‌است. او اظهار کرد: «ما از بحث دارایی‌های فیزیکی گذر کرده‌ایم. دعواهای ما حالا در این سطح است که وزارت نیرو به‌اندازه کافی برق ندارد و می‌دانیم که از معیارهای توسعه‌یافتگی در دنیا مصرف برق است! به تازگی گزارشی از پژوهشگاه دانشگاه صنعتی شریف منتشرشده بود، مبنی بر اینکه ما اصلاً ماینینگ را کنار بگذاریم! وضعیت تولید برق در کشور به دلیل سو مدیریت بحرانی شده و ما این مشکل را به گردن ماینینگ و رمز ارز می‌اندازیم»

به گفته قربانی اگر فقط ماینینگ بیت‌کوین را در نظر بگیریم که هر دقیقه یک بلاک‌ماین انجام می‌شود، با ضرب و تقسیم ساده، همین حالا که بیت‌کوین ۵۰ هزار دلار است، به رقمی نزدیک به ۱۶ میلیارد دلار می‌رسیم.

او این سؤال را مطرح کرد که ما از چنین رقمی چقدر توانستیم سهم بگیریم؟ او گفت: «ما گازی در کشور داریم که هیچ جای دنیا وجود ندارد و درواقع شماره یک این مقوله هستیم. به‌راحتی می‌توانستیم در حداقل پنج سال گذشته این گاز را به برق و برق را به بیت‌کوین تبدیل کنیم. ما برای مسائل اشتغال، تولید، تحریم و دور زدن آن، مسئله دلار و… می‌توانستیم از فرصت پیش رو استفاده کنیم، اما به دلیل تنظیم‌گری اشتباه و اینکه رگولاتورها پاس‌کاری کرده‌اند، فرصت ازدست‌رفته است. کسی حاضر نشده در این موضوع مسئولیت قبول کند. هر حوزه جدیدی، ریسک خودش را دارد. اتومبیل هم وقتی آمد، ریسک تصادف و آلودگی هوا و… داشت. ناجوانمردانه وقتی از کریپتوکارنسی حرف می‌زنیم فورا بحث پول‌شویی را مطرح می‌کنند که به نظرم این درست نیست و می‌توان ریسک‌ها را مدیریت کرد.»

آشوری به این نکته اشاره کرد که سازمان نظام صنفی رایانه و مجلس پیشنهاد‌هایی را در این حوزه مطرح کرده‌اند. او توضیح داد: «اگر ۴۰۰ هزار مترمکعب بر ساعت نیروی گاز به استخراج رمزارز اختصاص داده شود و درآمد گازی کشور را با نرخ صنایع پرمصرف حساب کنیم، در حدود ۲۳۰۰ میلیارد تومان درآمدی گاز کشور خواهد بود. ۱۵۰۰ مگاوات نیروگاه جدیدالاحداث به‌صورت نیروگاه خود تأمین به زیرساخت‌های کشور اضافه می‌شود و ۷۵۰ میلیون دلار میزان سرمایه‌گذاری است که از طرف بخش خصوصی می‌تواند تأمین شود.»

به گفته آشوری این صنعت حتی می‌تواند در مواقع بحرانی به شبکه برق نیرو تزریق کند و در حدود ۱۶ هزار نفر اشتغال‌زایی مستقیم و ۵۰ هزار نفر اشتغال‌زایی غیرمستقیم خواهند داشت.

فرصت‌هایی از دل ابزارهای نوپدید اقتصادی

شاه ویسی هم با اعتقاد بر اینکه خیلی از پدیده‌های اقتصادی را می‌توانیم به دلیل ناتوانی در به‌کارگیری آن کنار بگذاریم، در مورد کنار گذاشتن صنعت استخراج و تبادل رمز ارز گفت: «به نظرم باید نگاه واقع بینانه به پدیده‌ها و نوپدیدهای اقتصادی داشته باشیم. اگر ما امروز مشکل تولید برق داریم دلیل نمی‌شود مثلاً بگوییم سیمان تولید نکنیم و تازه آن را کالای قاچاق بنامیم! این رویه منطقی نیست. ابزارهای نوپدید اقتصادی در جهان امروز فرصت‌هایی به وجود می‌آورند و چه در سطح خرد و چه در سطح کلان اقتصاد، می‌توانند بخشی از عقب‌ماندگی‌های بین نسلی اقتصاد ایران، از تغییرات اقتصاد سنتی به صنعتی و سوپر صنعتی را برطرف کنند و اتفاقاً مبین ظرفیت سایر حوزه‌های صنعتی در به‌کارگیری ابزارهای دیجیتالی باشند.»

قربانی نیز یادآوری کرد که در حوزه ماینینگ حداقل مصوبه هیئت دولت وجود دارد و مجلس هم می‌خواهد قانون‌گذاری کند، اما در مورد تبادل سکوت مطلق است و اتفاقاً بیشتر حساسیت‌ها در این حوزه وجود دارد.

او توضیح داد: «تبادل کریپتوکارنسی‌ها، چه ماینینگ داشته باشیم چه نداشته باشیم، اتفاق می‌افتد یعنی فارغ از اینکه کسب‌وکاری برای تبادل رمز ارز در کشور وجود داشته باشد یا نداشته باشد، مردم با گوشی موبایل می‌توانند ارز دیجیتال تبادل کنند.کسانی که در این حوزه کار می‌کنند، به دلیل عدم مقرره گذاری و تعریف مجوزها حتی از گرفتن اینماد هم عاجز هستند.»

به گفته رئیس کمیسیون فین تک نصر تهران، صرافی رمز ارز تعریف اشتباهی است و این‌ها مراکز تبادل ارز دیجیتال هستند مثل کارگزاری بورس. این مراکز قانون‌گذاری نشده‌اند البته غیرقانونی هم نیستند یا کار غیرقانونی نمی‌کنند، فقط هنوز چهارچوب ندارند و درنهایت ما باید به آن‌ها اعتماد کنیم.

او تصریح کرد: «ما صاحبان و مدیران این مراکز تبادل دارایی‌های دیجیتال را می‌شناسیم، ولی ممکن است یک نفر دراین‌بین اشتباهی کند و هیچ تضمینی در مورد هیچ‌کسی نیست و هیچ صرافی رمز ارزی تا ابد مورد تضمین نخواهد بود. تضمین را قانون‌گذار باید بدهد و تضامین لازم را از آن‌ صاحبان صرافی بگیرد. هرکسی در ایران از صرافی استفاده می‌کند، با ریسک خودش این کار را انجام می‌دهد.»

قربانی افزود: «البته تلاش‌هایی شده تا جایی مثل مرکز تجارت الکترونیکی به برخی از این مراکز اینماد بدهد و صرافی‌ها بتوانند از خدمات پرداختی که PSP ها ارائه می‌کنند، استفاده کنند و مجبور نباشند فقط از پرداخت یارها بهره ببرند. پرداخت یارها هنوز در کشور این امکان را دارند که به کسب‌وکارهایی که اینماد ندارند سرویس بدهند.»

به گفته عضو هیئت‌مدیره نصر تهران، مسائلی که سمت تبادل وجود دارد و انتخاب آن مرکز تبادل، از مهم‌ترین مسائل روز است. گاهی عددهایی درمورد فعالان حوزه رمز ارز بیان می‌شود که بارها گفته‌ام این اعداد اشتباه است. نهادهایی مثل بانک مرکزی، شاپرک، سازمان بورس متولی اعلام این اعداد هستند.»

قربانی این‌طور ادامه داد: «حتماً شنیده‌اید که می‌گویند ۱۲ میلیون ایرانی رمز ارز دارند. عرضه اولی‌ها در بورس که ساده‌ترین فعالیت بورسی است، در یک سال گذشته بین دو تا سه میلیون بوده‌اند. قطعاً کسانی که در فضاهای بورسی ورود می‌کنند، فضای رمز ارز را هم امتحان می‌کنند و وقتی در بورس چنین رقمی داریم، بنابراین گفتن اعدادی مثل ۱۲ میلیون کاربر رمز ارز، به‌نوعی گمراه کردن مقام ناظر است البته این عددها تأثیرگذار شده و بسیاری از مردم تحت تأثیر همین ارقام هستند.»

تاثیر تحریم‌ها در افزایش استقبال از رمز ارز در ایران

آشوری با اشاره‌ به دلایلی که مجمع جهانی اقتصاد به‌عنوان علت افزایش پذیرش رمز ارزها مطرح کرده، توضیح داد: «کارمزدهایی که بین ارزهای فیات داریم، استقبال از رمز ارزها را بیشتر کرده است. یکی از رمز ارزهایی که در دنیا توجهات زیادی را به خود جلب کرده، تتر است. نرخ رشد سالیانه این رمز ارز از ۲۵ میلیارد دلار از شش هزار و صد درصد عبور کرده است. این آمار خیلی بالاست. هم‌اکنون یک دانشجو می‌تواند روی تتر، در چند ثانیه جابه‌جایی ارز کند. به‌تبع در ایران هم به دلیل تحریم‌های ظالمانه، کاربرد و استقبال از رمز ارز بالا رفته است.»

شاه ویسی در ادامه با اشاره به اینکه قانون پول مالی قبل انقلاب و همچنین قوانین بانکداری بدون ربا و اصلاحاتی که روی آن‌ها انجام‌شده مبتنی بر قوانین فقهی است، توضیح داد: «بین اقتصاددانان و سیاست‌گذاران و مدیران ارشد همیشه این مسئله وجود داشته که بالاخره ما می‌توانیم از رمز ارزها و این دست کالاهای پولی استفاده کنیم یا نه؟ من جزو کارشناسان اقتصاد و پولی هستم که می‌گویم هر پولی که موهوم باشد، تا زمانی که بتوانید ثروت را در آن بارگذاری کنید، چالش‌هایی خواهد داشت. از دید فقهی در این موارد دو مسئله وجود دارد؛ اول اینکه هم‌اکنون زیرساخت‌های پذیرش رمز ارز به‌عنوان راهکار و ابزار و یا به‌عنوان کارکرد مبتنی بر منطق شریعت فراهم است و دوستان در کمیته فقهی بانک مرکزی و بازار سرمایه و نهایتاً در دانشگاه و مرکزی ملی فضای مجازی گزارش‌هایی داده‌اند که نشان می‌دهد می‌توان روی چنین زیرساختی کار کرد.»

او افزود: «تقریباً نزدیک به ۹۰ درصد کشورهای اسلامی به‌طورکلی موضوع رمز ارز را بسته‌اند و اعلام کرده‌اند که جزو مصادیق حرام است، اما وارد جزئیات نشده‌اند. یکی از چالش‌های آن‌ها این است که آیا می‌توان روی رمز ارز مالیت را دلالت داد؟ اگر ارز خارجی باشد نمی‌شود، اما اگر رمز ارز داخلی و از سمت بانک مرکزی باشد، این مسئله کاملاً ممکن است. اگر رمز ارز ما نظارتی و از جانب بانک مرکزی و حاکمیتی باشد، همه مسائل برطرف شده است. اصل فریب و خطرپذیری هم بحث دیگری است که فقه روی آن تأکید دارد. این دو مسئله چالش اصلی است، اما به نظر می‌رسد این دو موضوع؛ مالیت و خطرپذیری را می‌توان با قانون‌گذاری مناسب و تغییرات موضوعی حکم منطقی برایش صادر کرد.»

۱۲ انگیزه برای فعالیت در حوزه ارز دیجیتال

قربانی معتقد است خیلی از دستاوردها با کنجکاوی شروع‌شده و همین‌که ما روی زمین هستیم ناشی از کنجکاوی است. او گفت: «حداقل ۱۲ انگیزه در رو آوردن به ارز دیجیتال وجود دارد. یک عده‌ای فقط تبادل انجام می‌دهند که مراکز تبادل محسوب می‌شوند و تبادل کردن ذات انسان‌هاست و موجب رشد بازارها شده است. عده‌ای ماینینگ می‌کنند که به معنای تولید از هیچیِ کاریپتوکارنسی هاست. نودها یا کسانی که دفتر کل‌ها را نگهداری می‌کنند هم سیستم حسابداران خود را دارد یعنی کسانی که تراکنش‌ها را ذخیره می‌کنند. دراین‌بین کیف پول‌ها را هم داریم و مدیریت دارایی که ابزارهایی هستند برای اینکه بتوان تبادل انجام داد.»

قربانی تصریح کرد: «همه این مواردی ابزار دیگری می‌خواهند به اسم توسعه‌دهنده‌ها. در سایت‌هایی مثل لینکدین بالاترین درخواست برای توسعه‌دهنده‌های بلاکچین است و افرادی به برنامه‌نویسی در این بستر ورود کرده‌اند و شغلی پررونق است و مانند حوزه موبایل در سال‌های گذشته شده است. قاعدتاً این حوزه سرمایه‌گذاران خودش را هم می‌خواهد. ما در مورد ابعاد صنعتی حرف می‌زنیم و عده‌ای باهدف سرمایه‌گذاری و سود وارد این کارشده‌اند. کارآفرینان، پژوهشگران، اینفلوئنسرها، پرداخت، پذیرنده و زیرساخت همه ازجمله دیگر مواردی هست که انگیزه کار در این حوزه را ایجاد می‌کنند.»

راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران

دو بانک بزرگ استرالیا، وستپک و بانک ملی استرلیا، اعلام کردند بر خلاف انتقادات واردشده، عدم تجارت با ارائه‌دهندگان رمزارزها، رقابت را تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد.

به نقل از رویترز، بسیاری از مؤسسات مالی عالی‌رتبه در استرالیا، با وجود رشد چشم‌گیر رمزارزها در سال گذشته، به‌دلیل ریسک بالای فعالیت در این حوزه، به معامله رمزارزها ورود نکردند.

به‌عنوان مثال بورس اوراق بهادار ASX Ltd استفاده از ارزهای رمزنگاری‌شده را مجاز ندانسته و برخی شرکت‌ها مجبور به استفاده از بازار بورس «نزدک» شده‌اند.

بانک ملی استرالیا باید درباره رابطه خود با رمزارزها تصمیم‌گیری کند

«روس مک ایوان»، مدیر اجرایی بانک ملی استرالیا، در این‌باره می‌گوید: «موضوع رمزارزها پدیده نوظهوری است و ما در حال بررسی و تصمیم‌گیری درباره رابطه خود با این پدیده نوظهور هستیم.»

به گفته مک ایوان، بانک ملی استرالیا تنها در صورتی مشتریان ارزهای رمزنگاری‌شده را حفظ می‌کند و به آنها خدمات می‌دهد که این امر برای بانک سودآور باشد و بتواند خطرات محتمل را تحمل کند.

«پیتر کینگ»، مدیر اجرایی وستپک، دومین ارائه‌دهنده بزرگ تسهیلات‌ استرالیا، ضمن اشاره به ناشناس‌ماندن معامله‌گران رمزارزها می‌گوید: «این مسئله برآورده‌ساختن الزامات این بانک برای مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم را بسیار سخت کرده است.»

راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران